Het belang van vertrouwen in het sociaal domein

“Vertrouwen is een grondmotief in samenleven, het sociaal domein en dus ook in het sociaal werk. ” Wim Dekker pleit bij zijn installatie als lector aan de CHE voor een meer centrale rol van onderling vertrouwen in de ontwikkeling van het sociaal domein: “Zonder vertrouwen vraagt niemand om hulp en heeft het verlenen van (professionele) hulp geen duurzaam resultaat. Het is uiteindelijk de relationele dynamiek rond een praktijk die bepaalt of de die ook echt slaagt.”

Op 24 september wordt dr. Wim Dekker officieel geïnstalleerd als Lector Informele netwerken en laatmoderniteit aan de Christelijke Hogeschool Ede. Dekker was eerder al Associate Lector en zet zijn onderzoek naar de verhoudingen tussen informele en professionele zorg hiermee voort.

Decentralisatie: verhuizing van de vertrouwenscrisis

Gebrek aan vertrouwen lag bijvoorbeeld ten grondslag aan de zorgfilosofie die Balkenende II (2004) heeft voortgebracht: angst voor overconsumptie op het terrein van zorg. Als oplossing daarvoor, werd er uitdrukkelijk beroep gedaan op het informele netwerk van burgers als basis voor de verzorgingsstaat. En werken met en vanuit netwerken, veronderstelt eveneens een basis van vertrouwen; vertrouwen in leden van het netwerk onderling, tussen netwerk en hulpvrager, tussen de professional en hulpvrager/netwerk. Daar kan snel ruis ontstaan en wantrouwen groeien.

Ook in het lokale sociaal domein zijn vertrouwen en wantrouwen hot issues. De verhuizing van de verzorgingsstaat naar de gemeente was voor een deel ook de verhuizing van een vertrouwenscrisis. In gemeentelijke nota’s over het sociaal domein klinkt in de inleiding vaak nog de oproep tot vertrouwen. Want die is niet vanzelfsprekend aanwezig in het sociaal domein waar verkokering, marktwerking en eigenbelang van burgers zand in de motor strooien en voor onderling wantrouwen zorgen. Dat wantrouwen is dan ook de toonhoogte waarop de rest van de beleidsnota’s wordt geschreven.

Bouwen aan nieuwe verbindingen

Daarbij leven we in een samenleving die gekenmerkt wordt door pluriformiteit. De schaduwzijde van pluriformiteit is polarisatie; iedereen trekt zich terug in zijn eigen groepje. Daardoor groeit wantrouwen tussen andersdenkenden. Dekker wijst naar Hans Boutellier die benadrukt dat we moeten leren leven met meerstemmigheid omdat de diversiteit er nu eenmaal is. We hebben de grote verhalen die ons bij elkaar brachten verwaarloosd, maar we moeten wel verder met elkaar. En dat kan, door sociale praktijken vorm te geven waardoor verbinding ontstaat.

“En daarmee zijn wij in het hart van het sociaal werk,” zegt Wim Dekker. “Dit vak is bij uitstek gericht op samenleven waar het moeilijk is. (…) Wij doen al een aantal jaar onderzoek naar die praktijken waar Boutellier het over heeft. Praktijken waarbij mensen ondanks de meerstemmigheid en de geschillen al dan niet tot gezamenlijkheid komen.” Een voorbeeld daarvan zijn gezinnen waar het niet lekker loopt en steungezinnen die kinderen uit die eerste gezinnen opvangen. Dat vraagt veel vertrouwen; van ouders, van kinderen van professionals én beleidsmakers.

Installatie Wim Dekker

Wim Dekker coördineert als Associate lector al enige tijd het lectoraat ‘informele netwerken en laatmoderniteit’ maar zal nu officieel geïnstalleerd worden als lector. Op 24 september 2021 vindt de ceremonie plaats en zal Wim Dekker zijn lectorale rede uitspreken. De ceremonie start om 15:30 uur en eindigt met een borrel tot 18:00 uur.

Wie is Wim Dekker?

Wim H. Dekker (1965) studeerde politicologie aan de Vrije Universiteit en is op 24 november 2020 gepromoveerd op de betekenis van het gezin in het sociaal netwerk. Naast zijn rol als lector is Dekker ook redacteur van Wapenveld (tijdschrift over geloof en cultuur) en publiceert hij maandelijks een column in het Nederlands Dagblad.

Onderzoek lectoraat

HBO-onderzoek is praktijkgericht onderzoek. Het lectoraat ‘informele netwerken en laatmoderniteit’ is ingebed in de werkplaats sociaal domein Gelderse Vallei. “Onderzoek binnen het sociaal domein kent altijd de vertrouwensvraag en onderzoek kan het wantrouwen doorbreken”, analyseert Dekker. “Uit het onderzoek van het lectoraat blijkt dat vertrouwen een grondmotief is in het samenleven, het sociaal domein en dus ook in het sociaal werk. Dit is wat ons drijft in onderzoek.”

CHE
CHE
21-09-2021
Onderwijs
https://www.che.nl

Christelijk Nieuws
ChristelijkNieuws.nl maakt gebruik van cookies