In de standaardeditie van De NBV kom je af en toe voetnoten tegen waarin soms vermeld staat dat bij de vertaling van het betreffende vers is afgeweken van de masoretische tekst (MT), de brontekst die wordt gevolgd voor de vertaling van het Oude Testament. Vooral in het boek Jesaja vind je nogal eens vermeld dat de vertaling gebaseerd is op een ‘Qumran-handschrift’.
Over Qumran en de Bijbel verscheen onlangs een boek onder redactie van Matthijs de Jong en Jaap van Dorp, beide werkzaam als vertalers bij het Nederlands Bijbelgenootschap. Aanleiding voor het schrijven van dit boek is het feit dat 65 jaar geleden de eerste van de zogenaamde ‘Dode Zeerollen’ openbaar werden gemaakt. Begin 1947 ontdekte iemand van een bedoeïenstam bij toeval enkele rollen in een grot bij Qumran. In het Drents museum is tot en met 5 januari 2014 een tentoonstelling over de Qumran-rollen te zien.
De Jong: ‘De Qumran-teksten zijn voor ons een enorme steun in de rug voor de authenticiteit en betrouwbaarheid van de brontekst die wij gebruiken voor onze bijbelvertalingen. Want bij alle verschillen die er zijn tussen de ‘overgeleverde tekst’ – de masoretische tekst die wij gebruiken als brontekst voor het Oude Testament – en de meer dan duizend jaar oudere Qumranteksten, valt op hoe nauwkeurig die tekst is overgeleverd. Met andere woorden: de overeenkomsten zijn groter dan de verschillen. Maar ook de teksten die onderling verschillen zijn van groot belang. We krijgen daardoor een dieper inzicht in de Hebreeuwse tekst en de ontwikkeling daarvan en dat leidt soms ook tot een verbetering van de brontekst die we gebruiken. Voorbeelden daarvan vind je bijvoorbeeld in het boek Jesaja.’
Het boek Qumran en de Bijbel is bedoeld voor iedereen die belangstelling heeft voor dit onderwerp. Er is geen specifieke voorkennis nodig; je hoeft niet heel erg gestudeerd te hebben om dit boek te kunnen waarderen.
Matthijs: ‘Het fascinerende aan de Bijbel is dat het een boek is dat boven de tijd uit getild is. De Bijbel is met zijn 66 boeken een eenheid gaan vormen die een functie is gaan vervullen in een religieuze traditie. Maar er zit ook een historische kant aan. Ik kan mij bijna niet voorstellen dat mensen zeggen: “Ik leef met het belang van de Bijbel op mijn netvlies gebrand, maar de historische wortels interesseren me totaal niet.” In ieder geval vind ik zelf heel belangrijk om juist voor die beide kanten van de Bijbel aandacht te hebben.
N.a.v. Matthijs de Jong en Jaap van Dorp (red.),
Qumran en de Bijbel
ISBN: 9789089120618
160 pagina’s
Prijs: € 14,95
Uitgeverij: Jongbloed Heerenveen/NBG
Nederlands Bijbelgenootschap
NBG
15-08-2013
Onderwijs
https://www.bijbelgenootschap.nl
