Evangelische Hogeschool start basisjaar met 101 studenten

Amersfoort – De Evangelische Hogeschool (EH) te Amersfoort is het 37e EH-Basisjaar van start gegaan met 101 nieuwe studenten. Vrijdag 6 september wordt het jaar officieel geopend tijdens een bijeenkomst in De Brug te Amersfoort.

De openingstoespraak voor het nieuwe cursusjaar heeft als titel ‘Ontmoeting’ meegekregen. “Op de EH zoeken we de werkelijke ontmoeting. In de ontmoeting ervaar je wie je werkelijk bent. Dan neem je kanten van jezelf waar die tot dan toe misschien verborgen waren gebleven, dan komt tot leven wat tot dan toe nog niet aangeboord was. Werkelijke ontmoeting maakt vaak nieuw leven wakker,” aldus Van Dijk. In het Basisjaar staan o.a. persoonlijke ontwikkeling, geloofstoerusting, oriëntatie op cultuur en maatschappij en studiekeuze centraal.

Dat het aantal studenten lager zou komen te liggen, was verwacht. De onzekerheid omtrent het leenstelsel had als gevolg dat veel nieuwe studenten af gingen zien van de mogelijkheid om een tussenjaar te volgen, zoals het EH-Basisjaar. Invoering van het leenstelsel per 2014 zou betekenen dat aankomende studenten die eerst een tussenjaar zouden kiezen de studiefinanciering verspelen en onder het leenstelsel vallen, wat betekent dat er schulden opgebouwd gaan worden. Toen de minister begin juni bekend maakte dat deze plannen met een jaar worden opgeschoven, is de (financiële) drempel voor een tussenjaar voor 2013/2014 weggenomen.

Toch is het huidige aantal studenten boven verwachting. Van Dijk: “Omdat veel jongeren al een studiekeuze hadden gemaakt en zich al hadden ingeschreven, en bijna de hele maand juni de aanmeldingen uitbleven, hielden we rekening met ongeveer 50 studenten. Dat het uiteindelijk het dubbele werd, hadden we niet durven denken. We zijn er diep van onder de indruk.”

Van Dijk voorziet voor het komend jaar opnieuw een onzekere periode voor leerlingen die eindexamen gaan doen. “Wanneer de minister niet snel duidelijkheid geeft over de plannen, dan herhaalt de situatie van 2013 zich in 2014. Ook dan zal de animo om voor een tussenjaar te kiezen voordat je gaat studeren niet groot zijn.”

Afgelopen cursusjaar presenteerde de EH een nieuwe opleiding die anticipeert op de overheidsplannen: EH-Xtra. Met deze deeltijdopleiding biedt de EH een alternatief voor aankomende studenten die vanwege de financiële consequenties afzien van het Basisjaar. Het is nog onduidelijk of EH-Xtra dit cursusjaar van start gaat. Momenteel zijn er nog niet voldoende aanmeldingen. “Uiteraard heeft dit alles te maken met het feit dat het Basisjaar te volgen is zonder dat het recht op studiefinanciering verspeeld wordt. En daarnaast besloten studenten die zich hadden ingeschreven voor EH-Xtra alsnog het Basisjaar te volgen,” aldus Van Dijk. “Opvallend is wel het aantal ouderejaars studenten dat op EH-Xtra is afgekomen. We hopen begin volgende week een besluit te nemen over de doorgang.”

Studie uitval

Op 28 januari 2014 start het 9e EH-Traject, een opleiding voor jongeren die voortijdig stoppen met hun studie. De EH verwacht dat deze opleiding het komende jaar zal groeien. “Jongeren hebben onder de financiële druk van het leenstelsel een studiekeuze moeten maken, en de vraag is hoe die keuze is uitgevallen. Gezien het feit dat nog steeds 30% van alle eerstejaars studenten strandt in hun studie, is de verwachting dat een deel van deze groep jongeren kiest voor het EH-Traject.”

Drs. Els J. van Dijk tijdens haar openingstoespraak:

In de tijd dat Bill Clinton president van Amerika was, maakte hij met zijn vrouw een uitstapje. Op een gegeven moment raakt de benzine op en moeten ze tanken. Als de pompbediende de tank volgooit, zegt Hillary tegen Bill: ‘ik moet je iets opbiechten. Ik heb vroeger verkering gehad met die man…’ Bill kijkt verbaasd op, zuigt zijn borstkas vol en zegt breed lachend: ‘Als je met hem was getrouwd, had je nu hier gezeten in plaats van getrouwd te zijn met de president van de Verenigde Staten…’ Hillary schudt resoluut haar hoofd en zegt: ‘Nee, geen sprake van; als ik met hem was getrouwd, dan was hij nu president…’

Dit verhaal suggereert de mensen heel bepalend kunnen zijn voor elkaar. Nu is dat ook zo, maar in een andere zin en betekenis dan Hillary veronderstelt.

Jongeren groeien op in een omgeving waarin zij digitaal permanent bereik hebben. Onderzoek wijst uit dat dit vaak teleur lijkt te stellen. Te veel jongeren voelen zich gevangen in hun Facebook-profiel en geketend aan een onophoudelijke stroom van tekstberichtjes. Zij snakken naar ongedeelde aandacht. De veiligheid van het geliefd worden, maakt het leven mogelijk en zelfs prachtig. Zo heeft God het bedoeld en daarom zijn mensen aan elkaar gegeven. Maar soms lijkt het erop dat we er een potje van maken met elkaar. Aan een Amerikaans onderzoekster vertelden veel kinderen over angst en verlatenheid. Hun ouders, verdiept in hun smartphones, groeten niet na school, verzenden tekstberichten achter het stuur, negeren hen in de speeltuin. Kinderen en tieners voelen zich het vaakst in de wacht gezet… Omgekeerd willen veel jongeren hun gevoelens à la minute in tekstberichtjes met anderen delen en als de ander niet prompt reageert, slaat de eenzaamheid toe. Er heeft een verschuiving plaats gevonden in de communicatie: van conversatie naar connectie. Het constante geping, gefacebook en getwitter is een vorm van connectie met anderen, maar niet van conversatie. Niet de werkelijke ontmoeting van hart tot hart. Oftewel: technologie vormt steeds meer de architectuur voor intimiteit. Nou ja, intimiteit op afstand.

Op de EH zoeken we de werkelijke ontmoeting. Voor de Joodse filosoof Martin Buber zijn de ontmoetingen met andere mensen en met God er belangrijke voorwaarden voor dat de mens zichzelf vindt, dat hij zijn eigen ik kan ontdekken. In de ontmoeting ervaar je wie je werkelijk bent. Dan neem je kanten van jezelf waar die tot dan toe misschien verborgen waren gebleven, dan komt tot leven wat tot dan toe nog niet aangeboord was. Werkelijke ontmoeting maakt vaak nieuw leven wakker. Zoals een verliefde jonge vrouw van haar vriend kan zeggen: ‘hij haalt het beste in mij boven’. Ontmoeting brengt altijd vreugde, levendigheid en echtheid teweeg. Ontmoeting brengt zegen. Zo heeft God het bedoeld. Als christen kun je nooit zeggen dat je geen boodschap aan de ander hebt; je hebt een opdracht vóór de ander. God sluit nooit private, geheime verlossingsovereenkomsten met mensen. Zijn relatie met ons is wel persoonlijk – althans daar is Hij op uit – maar niet privé. Het is Zijn bedoeling dat we in Christus een gezin vormen, een gemeenschap. Geen enkel christen is enig kind. Dat is niet altijd gemakkelijk – onze Lieve Heer houdt er vreemde kostgangers op na, zeiden we vroeger – maar het is wel noodzakelijk.

In Psalm 133 gaat het ook over mensen die met elkaar een gemeenschap vormen. Daarbij worden twee dichterlijke beelden gebruikt: olie en dauw. De hele Bijbel door is olie een teken van Gods aanwezigheid, een symbool van de Geest van God. Samen leven houdt in dat wij bij wijze van spreken de olie zien neerdruipen van het hoofd van de ander. Oftewel: wanneer je de ander als een gezalfde van God beschouwt, heeft dat een diepgaande invloed op onderlinge relaties. We worden apart gezet voor de dienst aan elkaar.

Het beeld van de dauw staat voor ochtendfrisheid, een gevoel van vruchtbaarheid, een prachtig begin van groei. In elke geloofsgemeenschap is het belangrijk dat er telkens een hernieuwde verwachting leeft van wat God doet met de leden ervan. In de dorre vlakte van dit digitale informatietijdperk mag iets nieuws gaan groeien en bloeien! We mogen vol verwachting uitzien naar Gods werk in het leven van de ander en elkaar. De olie spreekt van warmte, van priesterlijke relatie. De dauw spreekt van frisheid, nieuwheid en verwachting. Ik hoop dat we het komende cursusjaar daar veel van zullen zien en benoemen bij elkaar. Dan geeft God Zijn zegen.

Het creëren van ontmoetingen zou heel hard werken zijn en een schier onmogelijke opgave als het niet kon plaatsvinden vanuit de context dat we mogen leven in de aandacht van onze God, onze Schepper. Hij verlangt naar ons en zoekt de ontmoeting met ons, zodat wij tot onze bestemming komen. God die in de hoogte zit, ziet in de diepte en het loopt erop uit dat Hij al wat gebroken is opheft, opricht en in Zijn kracht zet. Gods verhevenheid is dat hij de mens verheft. In de toespraak bij de opening van dit cursusjaar heb ik daarover het volgende tegen de studenten gezegd. Een veel geciteerde uitspraak is dat God teveel van je houdt om je te laten zijn zoals je bent. Maar waarom houdt Hij van je? Niet omdat jij jij bent, zoals dat bij mensen vaak werkt. Hij houdt van je omdat Hij Hij is. Met Zijn hele hart en een onveranderlijke liefde. Daarom gaf Hij het liefste wat Hij had, Zijn Zoon. Zodat jij jij kunt worden. Als Hij.