Vandaag, op 12 januari 2014, is het precies vier jaar geleden dat Haïti getroffen werd door een zware aardbeving. Op dat moment veranderde de hoofdstad Port-au-Prince en de wijde omgeving in een puinhoop, waarbij 1,5 miljoen mensen dakloos werden.
Woord en Daad verleende samen met ZOA en hun lokale partnerorganisaties noodhulp en werkte in de jaren erna aan de wederopbouw van het land. De partners van Woord en Daad hebben een vakonderwijsprogramma opgezet voor bouwkundige opleidingen, hebben vijf scholen gebouwd en zijn bezig met de bouw van 750 permanente aardbevingbestendige huizen. Verder draagt het voedselprogramma bij aan de duurzame productie van groente en kip, waarbij ook de economische ontwikkeling wordt gestimuleerd.
ZOA heeft 3.000 semi-permanente houten huizen gebouwd, daarnaast hebben het landbouwprogramma, de micro-kredieten en de ontwikkeling van ondernemers gezamenlijk bijgedragen aan verbetering van inkomsten. ZOA heeft het noodhulp- en wederopbouwprogramma in Haïti inmiddels afgesloten.
Activiteiten Woord en Daad
De aardbeving van ’12 januari 2010’ stelde Haïti en de Haïtianen voor een enorme uitdaging, namelijk de herbouw van honderdduizenden huizen en andere gebouwen. Tegelijkertijd raakten talloze Haïtianen hun baan kwijt. Woord en Daad en de partnerorganisaties zagen hierin een potentiële match tussen vraag en aanbod en startten een vakonderwijsprogramma met bouwkundige opleidingen, zoals timmeren, metselen, lastechniek en elektronica. In 2013 slaagden 467 mensen voor een opleiding aan deze vakschool. En niet alleen jongeren. Een vader van vier kinderen Ern
Cinèlon vertelt: ‘Ik ben altijd verkoper geweest, maar mijn winkel lag in puin na de aardbeving. Het was altijd al mijn droom om een beroep te hebben, waarbij ik meer zekerheid had. Maar opleidingen kosten heel veel in Haïti. En daarom ben ik zo blij dat ik de kans heb gekregen om deze vakopleiding te volgen, zodat ik straks kan werken en ons land verder kan opbouwen!’
Bouwprogramma
Er wordt hard gewerkt aan nieuwe schoolgebouwen voor het basisonderwijs. Inmiddels zijn er 5 scholen gebouwd en wordt er door de partnerorganisaties van Woord en Daad naar gestreefd om zo snel mogelijk ook onderwijs te kunnen geven op een nieuwe school in Foret des Pins. Momenteel wordt er gewerkt aan een project van de bouw van 750 huizen, dat in de loop van 2014 afgerond zal worden. Het huizenbouwprogramma verliep moeizaam doordat de aankoop van grond in Haïti administratief bijna onhaalbaar is, vanwege de onduidelijkheid rondom eigendomsrechten. Daarom sloot Woord en Daad zich in 2012 aan bij UNOPS, een organisatie van de Verenigde Naties die als doel heeft in 16 verschillende stadswijken huizen te bouwen. Dit gaat efficiënter, doordat veel organisaties samenwerken.
Duurzaam voedselprogramma
Om bij te dragen aan een blijvende oplossing voor de beschikbaarheid van voedsel in Haïti heeft Woord en Daad in samenwerking met de christelijke organisatie World Relief een programma opgezet waarmee boeren op een bedrijfsmatige manier worden geholpen bij de productie van groenten en het houden van kippen. Op deze manier heeft de bevolking van het aardbevingsgebied rond Port-au-Prince op een duurzame manier de mogelijkheid verse groente en kip te kopen. Er is hier inmiddels een nieuwe, zelfstandige organisatie voor opgezet die binnen enkele jaren zonder subsidie van buitenaf de boeren kan assisteren.
Activiteiten ZOA
Van 2010 tot eind 2013 zette ZOA samen met partnerorganisatie World Renew verschillende activiteiten voor wederopbouw op in Leogane, zo’n 30 km vanaf de hoofdstad. In deze periode zijn bijna 3.000 huizen opgeleverd die ruimte boden aan zeker 15.000 Haïtianen. Daarnaast werkten ZOA en haar partnerorganisaties op drie verschillende manieren aan de verbetering van inkomens van de Haïtianen.
Duurzame landbouw
Veel boeren in Leogane raakten door de opvang van familieleden uit de stad door hun voorraden heen. Met het landbouwprogramma wilde ZOA de boerenorganisaties versterken zodat zij weer in eigen levensonderhoud konden voorzien en in de toekomst minder kwetsbaar zouden zijn. Aan 22 boerenorganisaties werden zaden, geiten, gereedschap en trainingen geleverd. Het programma heeft volgens de evaluatie een imposante hoeveelheid hulp geboden, zowel voor de korte als voor de lange termijn. Door de genoemde middelen te verstrekken konden boeren weer voorzien in eigen levensonderhoud. Door kwekerijen, zaadbanken, training over diergeneeskunde en het toepassen van technieken ter bescherming van de bodem zijn ook maatregelen genomen voor de toekomst. In totaal werden 5.300 gezinnen geholpen door deze activiteiten, dit is iets minder dan gepland (6.700). Het feit dat de gemeenschappen, die veelal in de bergen wonen, moeilijk bereikbaar zijn heeft daaraan bijgedragen. Ook hebben de verschillende tropische stormen na 2010 de activiteiten enigszins belemmerd. Zien hoe de Haïtianen dit zelf hebben ervaren?
Micro-krediet
Een kleine lening met een laag rentepercentage kan voor een startend ondernemer net de doorslag geven om weer zelfstandig geld te kunnen verdienen door bijvoorbeeld een restaurant of bakkerij te openen. In totaal maakten meer dan 900 mensen gebruik van een micro-krediet waarvan het merendeel vrouwen. De helft van hen heeft al meer dan eens een lening gekregen, een teken dat de leningen terugbetaald worden en de ondernemers hun zaak in stand houden of zelfs uitbreiden. Toch hebben niet alle deelnemers de volledige lening kunnen terugbetalen, meer dan 20% van de ondernemers heeft een betalingsachterstand. De lokale organisatie PWOFOD zal het kredietprogramma blijven voortzetten, ook in samenwerking met lokale kerken. Het merendeel van de cliënten gaf tijdens de evaluatie aan dat de inkomsten zijn verbeterd.
Ontwikkeling van kleine en middelgrote ondernemingen
Door ondernemers 12 weken lang te trainen in ‘business skills’ en ook daarna nog maandelijks bijeen te komen worden hun kansen vergroot om de onderneming te ontwikkelen. Jean Gilles is al jaren beeldhouwer: “Voordat ik de training ontving werkte ik met drie mensen en iedereen deed hetzelfde werk. Na de training hebben we iedereen een eigen rol gegeven en nieuwe doelen gesteld waardoor we de onderneming konden uitbreiden. Momenteel heb ik vijftien personen in dienst.”
Inmiddels zijn er 45 ondernemers die deelnemen aan het programma. De internationale mentoren van de ondernemers houden contact met hen. In totaal hebben de 45 ondernemers al gezorgd voor 35 nieuwe banen door de groei van hun bedrijven. Dit is minder dan we voor ogen hadden. Uit de evaluatie blijkt dat het ontwikkelen van ondernemingen een langere adem vereist dan drie jaar. Om die reden is een deel van het budget voor dit onderdeel besteed aan de landbouwactiviteiten en micro-kredieten.
Jeff Cosico, al deze jaren programma manager van ZOA Haiti, blikt terug: “Wat me het meest heeft geraakt in deze jaren is dat ik vele levens heb zien veranderen. Ondernemers hebben niet alleen hun zaak uitgebreid maar ook meer personeel kunnen aannemen en hun kinderen naar school kunnen sturen. Anderen hebben een rekening kunnen openen en hun huizen weer kunnen opbouwen. Bergen die voorheen kaal waren zijn weer beplant en boeren hebben weer gereedschap en zaden om aan de slag te gaan. Tot ziens Haïti, en mogen de zaden die we geplant hebben goed verzorgd worden en vrucht gaan dragen.”
Inkomsten en bestedingen
ZOA ontving in totaal €2.303.021 aan inkomsten voor Haïti, dit geld is inmiddels volledig besteed. Woord en Daad ontving in totaal €7.154.691 voor Haïti. De totale bestedingen tot en met 31-12-2013 zijn €7.019.557.
Wilma van der Meij
Woord en Daad
10-01-2014
Hulpverlening
https://www.woordendaad.nl
