Op deze regenachtige, mistige morgen in Madagaskar zijn boten onderweg met een kostbare lading die niet nat mag worden. In het dorp wacht iedereen vol spanning op de poppenvoorstelling. Het dorp is niet echt goed bereikbaar, net als veel dorpen in dit afgelegen gebied in het noordoosten van Madagaskar. Het is een lastige, natte tocht voor onze vastberaden poppenspelers. Gelukkig komen een paar dorpsbewoners naar de rivier om de zware spullen te helpen dragen.
Eenmaal in het dorp aangekomen, gaat iedereen aan de slag. Het podium wordt opgebouwd, de geluidsinstallatie wordt aangesloten en de open ruimte wordt omgetoverd tot een openluchttheater.
De zes poppenspelers zijn al lang geleden begonnen met repeteren, de poppen maken en de tournee voorbereiden. Ze werken voor de Jiro d’Antongil Association, experts in het promoten van positieve gedragsverandering door middel van verhalen met grote poppen. Medair heeft het gezelschap ingehuurd om in 45 afgelegen dorpen voorstellingen te geven. Het verhaal gaat over het belang van handen wassen en de gevaren van slechte hygiëne.
In de meeste dorpen is geen elektriciteit, televisie of internet en betekent een reizende poppenvoorstelling vermaak voor alle leeftijden. Gemiddeld trekt een voorstelling 700 bezoekers.
In een uur tijd wordt het publiek getrakteerd op muziek, dansende poppen en korte, komische scènes over goede hygiëne. De educatieve kant wordt versterkt door een presentator die vragen stelt aan het publiek.
Lesstof verpakken in een grappige, aansprekende activiteit zoals een poppenvoorstelling is een bewezen manier om mensen te bereiken die niet zo open staan om iets te leren. De belangrijkste boodschap is: handen wassen met zeep of as voordat je gaat eten of eten gaat maken en nadat je een baby gewassen of een latrine gebruikt hebt. “De meeste mensen vertellen na afloop dat ze hun gedrag willen veranderen,” zeggen de poppenspelers.
Waarom is handen wassen zo belangrijk? Als een kind handen wast met zeep, loopt het alleen daardoor al veel minder kans op ziekten zoals diarree of luchtweginfecties. En dat zijn twee van de dodelijkste ziekten voor kinderen in landen zoals Madagaskar. Elk jaar sterven 760.000 kinderen over heel de wereld aan diarree.
“We hebben ook voor andere organisaties gewerkt en voor mij is hygiëne de belangrijkste boodschap in de dorpen, zoals we voor Medair aan het doen zijn,” vertelt Olga, één van de poppenspeler.
De publiekslieveling van de voorstelling is de opvallende kinderpop Boaliky (uitspraak: “booalk”). Boaliky is altijd bezig om mensen te vertellen dat ze de dingen anders moeten doen. Zo vertelt hij volwassenen dat hun fruit onder de poep zit, wat hem met grote problemen met de andere poppenkarakters en veel gelach vanuit het publiek oplevert.
Een poppenvoorstelling is niet alleen plezier en spel voor de spelers. Ze zijn urenlang met de boot onderweg naar afgelegen dorpen om de voorstelling op te bouwen en af te breken, spelen intensief met de zware poppen en hebben wekenlang geen contact met familie en vrienden…
Maar de acteurs houden overduidelijk van hun werk. Je kunt het zien aan de manier waarop ze spelen en contact maken met het publiek en de mensen aan het lachen maken. Bovendien weten ze dat hun werk helpt om kinderen te beschermen tegen ziekte en uiteindelijk levens redt. Welke baan levert nog meer voldoening op?
Medair
Medair Tom Russell
16-10-2014
Hulpverlening
https://www.medair.org