Communications Officer Katherine* van Medair deelt de top tien van dingen die ze tot nu toe heeft geleerd door het werken in Afghanistan.
1. Je weet het nog niet, maar je weet niets.
Geloof me, je weet niets. Je denkt natuurlijk van wel en je hebt alle ‘juiste’ diploma’s, maar als je in een dorpje ergens in Afghanistan terechtkomt, dan ontdek je dat je geen flauw benul hebt van hoe het is om in een land te leven dat meer dan dertig jaar oorlog heeft gekend. Je komt erachter dat alle theorie in boeken nooit de realiteit kan beschrijven van het leven en werken op deze ingewikkelde plek. Je ontdekt dat je aan een hele nieuwe fase van leren begint.
2. Je weet het nog niet, maar de eerste keer dat je ‘s nachts gekraak of een klik hoort, komt de veiligheidstraining direct naar boven.
Ren je naar de veilige kamer? Waar is je vluchttas? Je hoofdlamp? Waarom komen de anderen niet uit hun kamers? Dan realiseer je je dat het de wind was of een deur die dichtviel of iets anders onbelangrijks, geluiden waaraan je uiteindelijk zult wennen.
3. Je weet het nog niet, maar je wordt geadopteerd door een nieuwe familie.
De Afghaanse medewerkers zullen je broers, zussen, ooms en tantes worden. Je weet het nog niet, maar het voelt net als een familie hier, net zoals je dierbaren thuis, die je zo mist. Ze zullen lachen om je vreemde, buitenlandse manieren en jij gaat hen stiekem vragen wat je wel of niet kunt doen. Je zult bezorgd zijn als ze je vertellen dat hun kind ziek is en je zult ervan gaan houden om ze elke dag te begroeten alsof jullie oude vrienden zijn, zelfs al kennen jullie elkaar pas een dag.
4. Je weet het nog niet, maar je zult vreselijk ziek worden en veel pijn lijden.
Je zult helemaal opgerold in bed liggen en denken: zo wil ik niet doodgaan. Dat zal ook niet gebeuren, ik beloof het. Je zult sterker dan ooit er weer uitkomen en toetreden tot de gelederen van collega-noodhulpmedewerkers met hun verhalen van het front. Je zult tijdens het eten met je collega’s lachen om de smerige details van de darmperikelen. En je zult er ook nog eens van genieten om erover te praten.
5. Je weet het nog niet, maar je zult door enkele zeer diepe dalen gaan.
Je zult oog in oog staan met het leed dat in de wereld en in jezelf is en het zal je door merg en been gaan. Je zult verhalen horen en dingen zien die je hart zullen doen wanhopen en je ziel ‘s nachts laten huilen. Je zult tegen je grenzen aanlopen en je afvragen of je deze wereld ooit nog zult kunnen begrijpen. Precies op dat moment zul je je realiseren dat je een keuze hebt: je kunt je door dit leed laten overweldigen, of je kunt kiezen om een leven van hoop te leiden. Ik hoop dat je dat laatste kiest.
6. Je weet het nog niet, maar je besef van hygiëne zal tot het dieptepunt dalen.
Soms zul je denken: als ik de hele dag een hoofddoek draag, moet ik dan echt mijn haar wassen? Je zult met je collega’s afspreken dat ze je een seintje geven wanneer je echt gaat stinken, waarna je met tegenzin onder die koude of druppelende douche gaat staan, alleen maar voor de mensen om je heen.
7. Je weet het nog niet, maar je zult je bijzonder bevoorrecht voelen.
Je gaat op plaatsen komen, die maar weinig mensen zien. Je zult unieke mensen ontmoeten en dingen doen die je familie en vrienden thuis zich nauwelijks kunnen voorstellen. Je zult je tijdens een rit van 12 uur naar een afgelegen locatie steeds weer afvragen: Waarom ik? Hoe kan ik zoveel geluk hebben? Je zult me mensen spreken en je afvragen: waarom heb ik het voorrecht gekregen om jou te mogen dienen?
8. Je weet het nog niet, maar jouw idee van grenzen gaat drastisch veranderen.
Je gaat alle kleding twee maten te groot kopen en je zult een gat in de lucht springen als je nieuwe felgekleurde hoofddoeken vindt die bij je hobbezakkleding passen. Je zult opscheppen over je eerste meters in een burka zonder te struikelen en je zult je afvragen of je naast een onbekende man in een vliegtuig kunt zitten. En ja, misschien vraag je de stewardess zelfs of je ergens anders mag zitten, naast een vrouw.
9. Je weet het nog niet, maar je gaat dingen leren die nooit ‘een plek krijgen’.
Je zult ontdekken dat alles wat je nodig hebt in een kleine koffer past en dat je overal waar je ‘s nachts je hoofd te rusten kunt leggen ‘thuis’ kunt noemen. Je zult blijven zeggen dat je meer tijd gaat krijgen als je je to-do lijstje afgewerkt hebt, terwijl je heel goed weet dat die tijd niet gaat komen. En je zult leren leven met de constante onzekerheid van het leven dat je gekozen hebt, wetende dat de onzekerheid je de schoonheid van overgave leert zien.
10. Je weet het nog niet, maar je wereld zal nooit meer hetzelfde zijn.
Je staat op het punt om te beginnen aan één van de zwaarste en meest voldoening gevende reizen van je leven. Je kunt nu niet meer terug. Je zult vergroeid raken met elke plaats en iedereen zal stukjes en verhalen van je leren kennen die niemand anders kan begrijpen. Als je aan de reis begint, zul je meer van jezelf en deze wereld ontdekken en voorgoed geraakt worden door ervaringen en mensen die je ontmoet. Je zult nooit meer dezelfde zijn.
*Naam om veiligheidsredenen gewijzigd.
Medair
© Henk-Jan Oudenampsen
02-08-2016
Hulpverlening
https://www.medair.org