Na zes jaar werken voor noodhulporganisatie Medair in Irak, Zuid-Sudan en Afganistan is de Barneveldse Janet Luigjes weer terug in Nederland. ‘Ik heb gezien dat er altijd nog hoop te vinden is, zelfs in de meest uitzichtloze situatie.’
“Mijn drijfveer is de meest kwetsbare mensen helpen en hoop te bieden op plekken waar nog weinig hoop is. Zo wil ik iets laten zien van Gods liefde en Zijn zorg voor hen.” Met die intentie vertrok Janet in 2012 naar Zuid-Sudan waar ze gezondheidsmanager werd in het noodteam van Medair. Dit team wordt alleen ingezet in uiterst zorgelijke situaties en trekt ook dit jaar dagelijks de moerassen van Zuid-Sudan in om kwetsbare mensen met schoon water, voedsel en gezondheidszorg te bereiken. Hoe Janet haar leven er daar uitzag? Leven in een tentje, weinig voorzieningen en bijna geen sociaal leven. Ze heeft er veel van geleerd: “Ik heb veel gezien van hopeloze, schijnbaar uitzichtloze, ellendige situaties en geleerd hoe daarin toch altijd hoop te vinden is. God heeft nog steeds de controle en Hij is goed en vol bewogenheid.” Tegelijkertijd geeft ze aan dat ze dit niet altijd ziet of begrijpt: “Daarin heb ik geleerd meer op Hem te vertrouwen.”
Na drie jaar Zuid-Sudan was Janet haar missie bij Medair nog niet af. In 2015 vertrok ze voor twee korte periodes naar Afghanistan om daar als voedingsprojectmanager ondervoede kinderen door middel van speciale voedingsprogramma’s aan te laten sterken. Valkuil in dit werk kan zijn dat je je gaat richten op het grote resultaat, zo blikt Janet terug. “Dan kan een situatie snel hopeloos worden. Maar het kijken naar kleine positieve veranderingen geeft me juist wel hoop, zoals zien dat mensen elkaar leren vergeven of dat de leiders van een gemeenschap bemoedigd worden alleen al omdat we met ze komen praten. En dat terwijl we soms niets voor hen konden betekenen.”
In Irak, waar Janet tot april dit jaar werkzaam is geweest, wachtte haar weer een hele nieuwe taak. Ze stuurde daar gezondheidsteams aan en ook het distributieteam die daar vluchtelingen opvingen rondom het offensief van de overheid om de stad Mosul. De context waarin ze werkte vormde een wereld van verschil met Zuid-Sudan en Afghanistan: ,,Irak is veel meer ontwikkeld en heeft een betere infrastructuur. En wat heel veel Nederlanders niet weten, het is een land met prachtige berggebieden. Al met al is het leven hierdoor een beetje luxer en normaler,” volgens Janet. Echter, schijn bedriegt: de situatie in Irak is complex en instabiel. Het is meerdere keren voorgekomen dat het team bepaalde groepen die gezondheidszorg en schoon water hard nodig hadden niet of veel moeilijker konden bereiken vanwege politieke spanningen, zo vertelt Janet. Hoe ga je met dergelijke tegenslagen en andere minder leuke dingen om? Janet: ,,In het omgaan hiermee vond ik het proces samen met collega’s heel belangrijk: bijvoorbeeld het samen lachen om en relativeren van onverwachte gebeurtenissen.”
“Neem je enthousiasme serieus”
Op de vraag wat haar bij zal blijven van het werken bij Medair antwoord ze: “Eén van de dingen die ik veel terug hoor van teamleden of lokale mensen die voor ons gewerkt hebben, is dat we niet alleen collega’s zijn, maar ook familie. En dat ben ik helemaal met ze eens. We proberen met elkaar dingen te doen, we zijn er voor elkaar en met elkaar om andere mensen te helpen.” Hier horen ook dagopeningen en het samen bidden bij. Janet: “Dit vond ik ook erg belangrijk; het was goed om de tijd te nemen om samen te bidden en de dingen van die dag bij God te brengen.” Het in contact komen met andere culturen is ook typerend voor werken bij Medair, vooral ook omdat je nauw samenwerkt met de nationale staf. Mensen ontmoeten in hun leefwereld en daar deel van uitmaken heeft Janet als erg waardevol ervaren. Aan mensen die erover nadenken om veldwerker te worden heeft ze een duidelijk advies: “Neem je enthousiasme serieus en ga je erin verdiepen of dit soort werk bij je past en of God je hiervoor roept. Bereid je goed voor en zoek ook naar een organisatie die dezelfde visie heeft als jou.”
Zoekend tot rust komen
Voor Janet zelf breekt er een moment van rust aan. Dat had ze nodig. Lang heeft ze erover nagedacht: terugkomen naar Nederland of toch het contract in Irak verlengen. Omdat ze geen duidelijkheid had over wat God wilde dat ze ging doen, besloot ze naar Nederland te gaan om zich hierop te bezinnen: “Ik vertrouw erop dat God me gaat laten zien wat de volgende stap voor mij is, zolang ik blijf openstaan voor Zijn wil voor mijn leven.” Janet heeft onder andere in Irak ervaren dat de mensen erg gastvrij zijn en ze heeft er goede relaties opgebouwd. Over de vraag over wat ze het meest gaat missen, moet ze even nadenken. “Ik denk de vriendschappen die ik heb opgebouwd met mensen daar. Verder zijn er veel dingen, zoals de gastvrijheid in die cultuur, het lekkere eten, picknicken in het voorjaar, de opbouwende tijd in de kerk waar ik naartoe ging, de zonsondergangen op Zawa mountain, de goede werksfeer op kantoor en ontzettende lol die we vaak met elkaar hadden.” Andere dingen die horen bij het veldwerk, zoals de vele checkpoints onderweg en de vele overuren gaat ze zeker minder missen geeft ze lachend aan. In Irak blijft het werk van Medair ook zonder Janet doorgaan: verwoeste gezondheidscentra worden door onze teams herbouwd en bevoorraad en ook wordt er voor watervoorziening gezorgd in diverse afgelegen dorpen.
Karlijn Beens
Medair
09-07-2018
Hulpverlening
https://www.medair.org