Gratis parkeren voor elektrische auto is parkeerdiscriminatie

Lees hier de bijdrage van SGP-Kamerlid Chris Stoffer aan het debat over een wetsvoorstel van het kabinet over de gemeentewet. Doormiddel van dit wetsvoorstel wil het kabinet mogelijk maken dat gemeentes verschillende tarieven kunnen hanteren voor auto’s met verschillende uitlaatemissies.

Het heeft lang geduurd voordat de beantwoording van de schriftelijke vragen over het wetsvoorstel naar de Kamer kwam. Dat kan ik me goed voorstellen. De inbreng vanuit de Kamer was kritisch. Maar ook organisaties als de ANWB en Detailhandel Nederland zeggen: doe dit niet. Ik had de stille hoop dat het nieuwe kabinet op haar schreden zou terugkeren en het wetsvoorstel zou intrekken. Helaas wil de nieuwe staatssecretaris het wetsvoorstel toch doorzetten. Waarom heeft de staatssecretaris de kritiek niet ter harte genomen? De SGP vindt het voorstel niet rechtvaardig, juridisch twijfelachtig en niet doelmatig. Ik loop deze bezwaren een voor een langs.

Niet rechtvaardig

Het voorliggende wetsvoorstel vinden wij niet rechtvaardig. Stel de gemeente Utrecht kiest voor gratis parkeren voor elektrische auto’s. In gedachten zie ik twee auto’s naast elkaar staan. De ene is een kleine benzineauto. Een dochter is op bezoek is bij haar zieke, oude moeder voor wat mantelzorg. Ze heeft een laag inkomen en geen budget voor een elektrische auto. Ze moet wel twaalf euro afrekenen voor drie uur parkeren. De andere auto is een grote, elektrische auto. Een goed verdienend ondernemersechtpaar dat een dagje uit gaat in Utrecht en zo gratis parkeert in de binnenstad bij het startpunt van hun stadswandeling. Ik vind het niet rechtvaardig dat de een twaalf euro moet neertellen voor parkeren en de ander, die het makkelijk kan betalen, gratis terecht kan.

Het voorstel wakkert de tweedeling in de samenleving verder aan. De tweedeling tussen degenen die nauwelijks geld hebben voor zonnepanelen, isolatie en een elektrische auto en niet profiteren van subsidies en belastingvoordelen, en degenen die deze financiële middelen wel hebben en ook profiteren van al de voordelen. Alle subsidieregelingen ten spijt, verschillende huishoudens hebben amper geld om een andere wasmachine te kopen, laat staan een elektrische auto. Erkent de staatssecretaris deze realiteit? Als we werk willen maken van een rechtvaardige energietransitie moeten we dit niet doen.

Daar komt bij dat als gemeenten kiezen voor gratis parkeren voor elektrische auto’s het wegvallen van deze inkomsten gecompenseerd zal moeten worden. De meest voor de hand liggende maatregel is dan het verhogen van de tarieven voor niet emissieloze auto’s. Dat jaagt de tweedeling alleen maar verder aan.

Juridisch twijfelachtig

Ik vind het wetsvoorstel verder juridisch twijfelachtig. De Gemeentewet biedt ruimte voor parkeerbelasting in het kader van parkeerregulering. Dat doel is in het voorliggende wetsvoorstel ver te zoeken. Integendeel zelfs. Ik voorzie eerder een verkeer aanzuigende werking. Emissieloze automobilisten zoeken de binnensteden op waar ze gratis kunnen parkeren. Wordt het geen speeltje voor gemeenten om goed betalende bezoekers naar hun binnenstad te krijgen? Je krijgt alleen maar meer auto’s. Daar is de parkeerbelasting zoals dat in de Gemeentewet is opgenomen toch niet voor bedoeld?

Niet doelmatig

Ik vind het wetsvoorstel ook niet doelmatig. Het kabinet schrijft dat het aanbieden van lagere parkeertarieven een prikkel kan zijn om een elektrische auto te kopen. Daar geloof ik niet zoveel van. Niets is zo variabel als de gemeentelijke parkeertarieven. Daar gaan mensen hun investeringsbeslissing voor een elektrische auto niet op baseren. Dan moet je het hebben van goede subsidieregelingen en een goed laadpalennetwerk. CE Delft rekent ook af met eventuele positieve effecten voor emissieloos vervoer, klimaat en de luchtkwaliteit. Als je al in heel Nederland het parkeren voor elektrische auto’s gratis zou maken, krijg je hoogstens een paar procent meer elektrische auto’s. Laat staan dat het effect gaat hebben als een handvol gemeenten hiervoor gaan kiezen. Om schone lucht te krijgen kunnen gemeenten al kiezen voor milieuzonering. Ik vind dat we onnodige stapeling van maatregelen moeten voorkomen.

Reactie op antwoorden staatssecretaris

De staatssecretaris schuift allerlei kritische vragen af op gemeenten. Zij moeten de afweging maar maken. Daar ga ik niet in mee. Zo’n achttien gemeenten hebben al aangegeven dat ze een lagere parkeerheffing voor emissieloze auto’s in overweging willen nemen. Ik vind dat we het zover niet moeten laten komen. Het kabinet wil draagvlak voor de energietransitie. Dan moet je geen ruimte bieden voor een maatregel die de tweedeling in de samenleving onnodig aanjaagt.

De staatssecretaris probeert de maatregel klein te maken door te schrijven dat gemeenten ervoor kunnen kiezen om een gedifferentieerd parkeertarief maar in een klein gebied toe te passen. Waar doe je het dan nog voor? Waarom zou het dan in het Klimaatakkoord staan? Zo staat het ook niet in het wetsvoorstel.

Tot slot

De SGP wil een rechtvaardige behandeling van benzine-, diesel- en elektrische rijders. Die auto’s nemen evenveel parkeerruimte in beslag. We willen geen parkeerdiscriminatie en zouden het heel onverstandig vinden om dit voorstel door te zetten.