‘Laat Mijn volk gaan om Mij te dienen’, hadden Mozes en Aäron namens de Eeuwige tegen de Farao van Egypte gezegd. En nu staan ze met z’n allen onderaan een berg. Midden in de wildernis. Hier gaat het allemaal gebeuren…
Drie dagen bereidt het hele volk zich voor op de bijzondere ontmoeting met hun God. Mozes gaat als hun vertegenwoordiger steeds de berg Sinaï op om met Hem te spreken. De hele berg wordt afgezet. Kleren worden gewassen. Iedereen reinigt zich. Het lijkt wel een bruiloft…
Op de derde dag gebeurt het. Stemmen, donder, vuur en rook. De berg schudt en beeft. Er klinkt een ramshoorn. Maar het geluid ervan wordt steeds doordringender. En dan klinken de Tien Woorden. De Eeuwige God die rechtstreeks tot zijn volk spreekt. Die zich aan hen wil verbinden. Een openbaring die Israëls geschiedenis verandert. Die de hele wereld zal veranderen. Wat een wonder!
Toch spreekt Hij ook op andere manieren. Elk mens is zijn beelddrager. En de diversiteit aan vogels en vissen, landdieren, planten en bomen spreken van zijn veelvormige wijsheid. In Israël wordt dat wonder van de schepping vooral gevierd tijdens het Nieuwjaarsfeest van de Bomen (Toe Bisjvat). Afgelopen maandag was het weer zover. Schoolkinderen gingen er weer massaal op uit om nieuwe bomen te planten in het land dat dit jaar z’n 75e verjaardag viert. Het Joods Nationaal Fonds werd met dit doel voor ogen al in 1902 opgericht. Tegenwoordig is er zelfs ook een bomenplantproject (via een andere organisatie, zie Israel365.com) in de betwiste gebieden Judea en Samaria, om ook daar het bos te herstellen!
Wat een contrast was het dan dat in diezelfde schepping, op dezelfde dag een verwoestende aardbeving Syrië en Turkije trof. Een schepping die nog steeds zucht en in barensnood is (Romeinen 8:22). Vanuit diverse landen (als één van de eerste Israël) kwam de hulpverlening op gang. In Turkije wellicht te traag, in Syrië kon het door de burgeroorlog al bijna niet erger. Ook Russische reddingsteams landden er. Politiek, oorlog en vijandelijkheden speelden daar ogenschijnlijk even geen rol. Zo vroeg Rusland expliciet aan Israël om de levering van hulpgoederen aan Syrië. Maar een Israëlische militaire functionaris waarschuwde dat Iran onder het mom van humanitaire hulp aan Syrië hun terreurbondgenoten aldaar voorziet van wapens en materieel voor de oorlog.
En zo was de Oekraïense president Zelensky deze week in Europa om extra steun te vragen voor de verdediging van zijn land. Minister Ollongren zegde dinsdag samen met Duitsland en Denemarken zo’n honderd ‘gemoderniseerde oldtimer’ Leopard tanks toe. In het Verenigd Koninkrijk wilde men zelfs nadenken over gevechtsvliegtuigen. Hoe lang nog? Tegelijkertijd dreigde Oekraïne de bespreking met de Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Eli Cohen te cancellen. Als Israël niet snel over de brug komt met zo’n half biljoen dollar én formeel Rusland veroordeelt, gaat de ontmoeting in Kiev niet door…
Ondertussen staat Israël onderaan de berg Sinaï. De Tien Woorden van God maken diepe indruk. De oudsten van het volk zeggen tegen Mozes: ‘Laat God maar niet direct tot ons spreken. Spreek jij met Hem. En breng Zijn woorden aan ons over. Alles wat God gesproken heeft zullen we doen’.
Dat ‘doen’ blijft toch wel lastig in de praktijk van alledag. Met vallen en opstaan. Tot vandaag aan toe. Maar het is een onderwijzing, een leerproces. En uiteindelijk spreekt God nóg een keer…
‘Nadat God voorheen vele malen en op vele wijzen tot de vaderen gesproken had door de profeten, heeft Hij in deze laatste dagen tot ons gesproken door de Zoon…’ (Hebreeën 1:1).
Sybe de Vos
Het gedeelte dat deze week in de synagoge wordt gelezen is ‘Jitro’ (Jethro) en beslaat Exodus 18:1-20:26 Tekst & illustratie © Sybe de Vos | 11 februari 2023.