In Groningen worden op vrijdag 3 mei op verschillende locaties kleinschalige herdenkingsbijeenkomsten georganiseerd in het kader van Open Joodse Huizen | Huizen van Verzet. Dit is een jaarlijks terugkerend programma van sprekende herdenkingen. Vertellers, bezoekers en bewoners delen verhalen in huizen waar Joden of verzetsmensen woonden en werkten voor, tijdens en vlak na de Tweede Wereldoorlog.
Eén van de levensverhalen die op 3 mei wordt gedeeld, is het verhaal van Ephraim (Eddy) Behr. Op 5 maart 1905 werd hij geboren in een Joods gezin in Assen. Ephraim studeerde geneeskunde in Groningen. Hij promoveerde op ‘Bloedplaatjes en thrombose’. In Assen werkte Ephraim als arts en later is hij aangesteld bij het laboratorium voor pathologie van de Rijksuniversiteit Groningen. In mei 1940 belandde hij als reserveofficier in de gevechten om de Grebbelinie en kwam op 35-jarige leeftijd om het leven terwijl hij, volgens een getuige, ‘met mededogen en dapperheid een poging deed om enkele gewonde soldaten uit de Grebbelinie naar veiligere plekken te evacueren’. Het leven van Ephraim Behr speelde zich zowel af in Groningen als Assen. Op 3 mei om 14.00 uur zal geschiedenisstudent Ilse Engels zijn verhaal delen in het Universiteitsmuseum in Groningen en op 4 mei vertelt historica Renske van Donk zijn verhaal in Assen aan de Torenlaan 9.
Verzetsverhalen
Ook worden de mensen herdacht die tijdens de Tweede Wereldoorlog actief in verzet kwamen tegen de bezetter. In de Jeruzalemkerk vertelt Harm Bolt om 11.00 uur en 13.00 uur over Jan Dijkenga die hier zat ondergedoken. Klaas Niemeijer vertelt aan de Parklaan 8 om 12.30 en 14.30 uur over de geheime zender die hier in november 1944 door de Sicherheitsdienst zijn ontdekt.
Open Huizen elders in Groningen
Al vanaf 2012 worden in Groningen deze persoonlijke herdenkingsbijeenkomsten georganiseerd. Op 28 april, 1, 3 en 4 mei worden in verschillende dorpen in de gemeenten Het Hogeland, Eemsdelta en Oldambt eveneens herdenkingsbijeenkomsten georganiseerd in het kader van Open Joodse Huizen | Huizen van Verzet. In Delfzijl wordt op 4 mei twee maal het levensverhaal van David van Buuren gedeeld. Hij werd in juli 1931 benoemd tot voorzanger in de synagoge van Delfzijl. In 1937 verhuisde David naar de Cornelis Houtmanstraat. Daar heeft hij slechts vijf jaar gewoond, want in 1942 moest hij op last van de bezetter naar het getto in Amsterdam. In 1943 is hij via doorgangskamp Westerbork naar vernietigingskamp Sobibor gebracht, waar hij binnen een week werd vermoord. De herdenkingsbijeenkomst vindt plaats aan de Cornelis Houtmanstraat 6 om 13.30 en 15.30 uur.
Gratis toegankelijk
Alle bijeenkomsten zijn gratis te bezoeken en duren ongeveer 30 tot 45 minuten. Houdt er rekening mee dat sommige locaties klein zijn en slechts een beperkt aantal mensen toegang kan worden verleend, ook zijn niet alle locaties rolstoeltoegankelijk. Het is niet mogelijk om zit-/sta-plaatsen te reserveren. Het complete programma en een gedetailleerde beschrijving van Open Joodse Huizen | Huizen van Verzet in de provincie Groningen vindt u hier en het programma in de stad Groningen vindt u op deze pagina.
Open Joodse Huizen
Huizen van Verzet wordt in Groningen georganiseerd door Synagoge Groningen, Stichting Oorlogs- en Verzetscentrum Groningen en Werkgroep Sprekend Verleden Het Hogeland met lokale partners in Winschoten en met ondersteuning van het Nationaal Holocaustmuseum.
Auteur: Geert Volders
Beeld: Huizen van Verzet 2023
Web: www.synagogegroningen.nl