André Flach: Maak afschieten wolf legaal

Lees hieronder de spreektekst van SGP-Kamerlid André Flach aan het debat over stikstof, NPLG en natuur. Dit debat vond plaats op 4 september 2024. De SGP pleit onder meer voor een strengere aanpak van de wolf om zo de veiligheid van andere dieren en van mensen te vergroten.

De trekker zit vast in de modder. De cabine onder de moddersporen. Geen beweging in te krijgen. Wat je dan vooral niet moet doen, is lekker gas geven. Of het nu voor- of achteruit is, het helpt niet. Integendeel. Ik moet denken aan het stikstofbeleid. Vergaande doelen of stoere taal: vergeet het maar.

Je komt alleen uit de modder met het bieden van grip en beheerst beleid. De minister zou af willen van het NPLG en de huidige stikstofaanpak. Dat klinkt stoer. Ondertussen veranderen verschillende doelen niet zoveel en wordt bezuinigd. Ja, het is hoog tijd dat natuur- en vernattingsambities realistischer worden. Dat stoppen niet het enige perspectief is. Maar moet dan ook het beleid van ex-gedeputeerde Wiersma en de goede FoodValley-aanpak overboord? Kortom, hoe dan wel?

Omgevingswet?

Gaat de huidige doelstelling uit de Omgevingswet ? Ja, een gestage, zekere stikstofreductie is nodig. Maar dat kan ook zonder wettelijke doelstelling en een juridisch houdbaar alternatief hiervoor, zoals de minister suggereert. We hebben meer aan uitbreiding van de innovatieregeling voor de melkveehouderij, waar nu alleen de Lely Sphere op de lijst staat.

Muggenziften hoort daar niet bij

Bij toestemmingverlening zal het veel meer moeten gaan om de lokale staat van de natuur en de relatieve invloed van stikstof daarop. Muggenziften hoort daar niet bij. TNO onderzocht een rekenkundige ondergrens en concludeert… Dat de huidige rekengrens van 0,0005 mol veel te laag is. Dat er een hogere ondergrens is waarbij je kunt zeggen dat berekende deposities niks meer voorstellen. Dat onzekerheden echter zo groot zijn dat wetenschappers de optimale grens niet exact kunnen vaststellen. Ook met nieuw onderzoek gaan we hen overvragen ben ik bang. Wat dan wel? Geef het RIVM de opdracht om de huidige rekengrens in ieder geval te verhogen naar een niveau waarbij je in ieder geval kunt stellen dat dit zo goed als nul is. Als 0,0005 mol veel te laag is en 1 mol of hoger misschien schuurt met wat verdedigbaar is, waarom dan niet alvast 0,1 of 0,2 mol toepassen? Maak verder werk van beleidsmatige drempelwaarden per gebied die recht doen aan de lokale situatie.

Wat we in ieder geval niet moeten doen is energieprojecten blokkeren die op langere termijn juist minder stikstofuitstoot opleveren. Wanneer komt de door de Kamer gevraagde stikstofvrijstelling hiervoor?

De legalisering van PAS-knelgevallen zit muurvast, terwijl het volgens de wet begin 2025 geregeld moet zijn. Alleen verwijzen naar stoppersregelingen mag niet het perspectief zijn! Komt er steun om PAS-knelgevallen te vergunnen via emissiereducerende maatregelen samen met real-time-monitoring?

Agrarisch natuurbeheer

De coalitie wil vanaf 2026 500 miljoen extra per jaar voor agrarisch natuurbeheer. Mooi. Maar om deze vervijfvoudiging goed weggezet te krijgen, is meer nodig. Smeer het budget voor 2026 uit over ’25 en ’26, zodat collectieven en provincies mee kunnen schakelen. Beloon agrarisch natuurbeheer als maatschappelijke dienst: volwaardig en langjarig. De huidige, schamele vergoedingen trekken boeren niet over de streep. Zorg voor vereenvoudiging, minder kalenderbeheer en bejaging van vossen. Gaat de minister snel afspraken maken met BoerenNatuur en provincies?

Wolf

Wie had kunnen denken dat kinderen inmiddels geadviseerd wordt om in groepjes door het bos te fietsen? Niet voor het sociaal contact, maar omdat er wolven rondlopen. Mensen voelen zich minder veilig. En dan heb ik het nog niet over de meer dan duizend schapen die alleen al het afgelopen half jaar doodgebeten zijn. De SGP maakt zich grote zorgen over de – mogelijk al – honderd wolven in ons dichtbevolkte land. Het is hoog tijd voor een stevigere aanpak met meer lef. Kijk eens naar Zweden en Frankrijk die beheermaatregelen nemen. Zweden heeft ruim één wolf per duizend vierkante kilometer, Frankrijk twee, dichtbevolkt Nederland zit inmiddels ook op twee. Ik wil ruimte voor strenger beheer.

Cruciaal is dat wolven niet gaan wennen aan mensen en aan vee. Daarvoor moet alles uit de kast. Met ruimte voor onder meer veehouders om met een paintball geweer wolven te verjagen. Met bejaging in gebieden waar de kans op interactie wolf-mens-vee te groot is. Met het eerder afschieten van wolven die mensen benaderen of veel vee pakken, als noodweer. Ik pleit voor wettelijke verankering van deze ruimte voor meer juridische duidelijkheid. Daarnaast moeten boeren ondersteund worden om beschermende maatregelen te nemen. Worden hiervoor beschikbare Europese middelen aangeboord?

Het is kiezen tussen kwaden. De gebrokenheid van Gods schepping is zichtbaar. De Bijbel schetst het perspectief van de wolf en het lam, vredig naast elkaar. Daar zien we naar uit.