Natuurreservaat Tel Dan: Waar natuur en Bijbelse geschiedenis samenkomen

Het Tel Dan Nature Reservaat in Israël is niet alleen een prachtig natuurgebied, maar ook een plek met belangrijke archeologische en Bijbelse betekenis. Het reservaat bevat een van de drie belangrijkste bronnen van de rivier de Jordaan, bekend om zijn kristalheldere water en weelderige vegetatie.

Het gebied herbergt een diverse reeks planten en dieren, waaronder zeldzame boomsoorten en verschillende vogel- en zoogdiersoorten. Er zijn prachtige wandelroutes langs watervallen, beekjes en oude waterkanalen. Het reservaat zelf is een schitterende plek om de schepping te waarderen, met weelderige bossen, watervallen en kristalhelder water. Het zien van deze plekken kan het geloof verdiepen door de Bijbelse verhalen tastbaar te maken.

Prachtige natuur

Tel Dan is de bron van een van de belangrijkste rivieren van Israël, met kristalhelder water en prachtige watervallen. Een bezoek aan het reservaat is de moeite waard. Wandel door schaduwrijke bossen en langs kabbelende beekjes, perfect voor natuurliefhebbers. Spot unieke dieren zoals otters, berggazellen en tientallen vogelsoorten. Er zijn goed gemarkeerde paden voor alle niveaus, van korte wandelingen tot langere avontuurlijke routes. Ideaal voor gezinnen met kinderen vanwege de relatief vlakke en goed onderhouden paden. Het reservaat ligt in de prachtige regio van Noord-Israël, dicht bij andere interessante plekken zoals de Banias-watervallen en het Hula Natuurreservaat.

Meer informatie

Op de officiële website van het Tel Dan Nature Reserve van de Israel Nature and Parks Authority vind je uitgebreide informatie over het park. Zie de link onderaan dit artikel. Het Tel Dan Nature Reserve is gelegen in het noorden van Israël, nabij Kiryat Shmona. Het park staat bekend om zijn prachtige natuur, kristalheldere bronnen en rijke biodiversiteit. Het is de grootste en belangrijkste bron van de Jordaanrivier en biedt bezoekers een unieke combinatie van natuurlijke schoonheid en historische betekenis.

Archeologische betekenis

Tel Dan is niet alleen een natuurreservaat, maar ook een archeologische schat. Bezoekers kunnen overblijfselen zien van een oude stad die dateert uit de Kanaänitische tot de Romeinse periode. Een van de meest opmerkelijke vondsten is de Tel Dan Stele, een inscriptie die mogelijk verwijst naar het “Huis van David”.

Wandelpaden

Het park biedt verschillende wandelroutes die geschikt zijn voor alle leeftijden. Deze paden leiden je langs de bronnen van de Dan-rivier, door schaduwrijke bossen en langs historische bezienswaardigheden. Langs de routes zijn er informatieborden die uitleg geven over de flora, fauna en geschiedenis van het gebied.

Bijbelse betekenis

Bijbelse stad Dan: De site bevat de ruïnes van de oude stad Dan, die vaak in de Bijbel wordt genoemd. Het was de noordelijke grens van Israël, vaak beschreven met de uitdrukking “van Dan tot Berseba” om de lengte van het land te illustreren (Rechters 20:1, 1 Samuël 3:20).

Tel Dan Stèle

Hier werd de beroemde “Tel Dan Inscription” gevonden, een fragmentarisch basaltstuk met een Arameese tekst die mogelijk verwijst naar het “Huis van David.” Dit is een van de oudste externe verwijzingen naar koning David, wat het historisch belang van de Bijbel bevestigt.

De stad Dam

De Bijbel verwijst naar de stad Dan, die zich op de locatie van het huidige Tel Dan bevond. Deze stad speelde een belangrijke rol in de geschiedenis van het oude Israël. Hier zijn enkele belangrijke Bijbelse verwijzingen:

De Verovering door de stam Dan – Jozua 19:47 – De stam Dan had moeite om hun oorspronkelijke gebied te veroveren, dus namen ze later een noordelijker gelegen stad in en noemden deze Dan:

“Maar het gebied van de nakomelingen van Dan was voor hen te klein uitgevallen. Daarom trokken de nakomelingen van Dan op en streden tegen Lesem, namen het in, sloegen het met de scherpte van het zwaard, namen het in bezit en gingen er wonen. En ze noemden Lesem Dan, naar de naam van hun vader Dan. Dit is het erfelijk bezit van de stam van de nakomelingen van Dan, naar hun geslachten: deze steden met hun dorpen.”

Dit verwijst naar de verovering van de stad Laïs (of Lesem), die later Dan werd genoemd.

Grens van Israël – Richteren 20:1 – De uitdrukking “van Dan tot Berseba” werd gebruikt om de volledige lengte van het oude Israël aan te duiden, waarbij Dan de noordelijke grens markeerde:

“Toen trokken alle Israëlieten uit en de gemeenschap verzamelde zich als één man, vanaf Dan tot Berseba, ook het land van Gilead, bij de HEERE in Mizpa.”

Het Gouden Kalf van Jerobeam – 1 Koningen 12:28-30 – Koning Jerobeam I van Israël zette in Dan een gouden kalf op als een religieus centrum om te voorkomen dat zijn onderdanen naar Jeruzalem zouden blijven reizen:

“Daarom pleegde de koning overleg en maakte twee gouden kalveren. Hij zei tegen het volk: Het is te veel voor u om op te trekken naar Jeruzalem. Zie uw goden, Israël, die u uit het land Egypte hebben doen optrekken. En hij plaatste het ene in Bethel, en het andere zette hij in Dan. Dit werd aanleiding tot zonde, want het volk liep vóór het ene uit, tot aan Dan toe.”

Israël mei 2025

We zijn uitgenodigd door een familie die helemaal in het noorden van Israël woont. Sinds oktober 2023 hebben we al contact met hen. Hun banen waren gestopt door de oorlog en ze hebben zich vervolgens met hart en ziel ingezet voor de mensen om hen heen. Ook hebben ze acties op touw gezet om de vele reservisten van het leger in hun omgeving te voorzien van levensmiddelen, kleding en veiligheids-materialen. We hadden deze familie nog nooit persoonlijk gezien of ontmoet. Vele keren vroegen ze ons hen te bezoeken. Op 30 april 2025 zijn we naar hen gereisd en hebben ze ons een week lang allerlei prachtige plekken in hun land laten zien. Maar ook bezochten we heftige locaties met verwoeste huizen en gebieden door raketaanvallen en zwartgeblakerde gebieden die onlangs in brand hadden gestaan. En we brachten een bezoek aan het herdenkingspark op het Nova Festival-terrein bij Gaza.

We hoorden dat veel Joodse inwoners van Noord-Israël zich in de steek gelaten voelen door de wereld. Sinds het uitbreken van het conflict met Hezbollah in oktober 2023 zijn meer dan 60.000 mensen geëvacueerd uit grensgemeenschappen langs de Libanese grens, waaronder plaatsen als Metula en Kiryat Shmona. Velen van hen verblijven nog steeds in tijdelijke accommodaties, zoals hotels of bij familie.

Deze situatie heeft geleid tot gevoelens van verwaarlozing en frustratie onder de getroffen Joodse gemeenschappen in het noorden van Israël, die zich niet alleen fysiek onveilig voelen, maar ook emotioneel geïsoleerd van de wereldgemeenschap. Met name de media speelt hierin een cruciale rol. Door de eenzijdige berichtgeving wordt het leed en de nood in deze gebieden genegeerd of verdraaid. Veel kinderen zijn getraumatiseerd en angstig. Veel banen zijn verloren gegaan. Huwelijken staan onder druk en er zijn veel scheidingen. Mensen zijn wanhopig en zien geen oplossingen meer.

Ook voor ons, die wonen in het moderne en Israël-vijandige Nederland, komt er een moment dat de Heere ons zal vragen: Wat hebben jullie gedaan met Mijn volk? Hebben jullie hen barmhartigheid bewezen of hebben jullie het juk zwaar gemaakt voor hen?

Onze houding ten opzichte van het volk Israël en Joodse mensen in het algemeen is een toetssteen voor alle mensen en volken. ‘Israël zegenen’ betekent onder andere: hen liefhebben, hen het Evangelie brengen, voor hen in de bres springen, Gods plan met hen bekendmaken en voor hen bidden.

We hebben ons bezoek verwerkt in deze artikelen met foto’s:

– Veel onzekerheid in Noord-Israël: ‘we voelen ons in de steek gelaten’
– Tunnels onder de Klaagmuur: een fascinerend ondergronds netwerk
– Yardenit: doopplaats aan de Jordaan in het noorden van Israël
– Indrukwekkend herdenkingspark op het Nova Festival-terrein in Israël
– De Heer Jezus komt terug op de Olijfberg ten oosten van Jeruzalem
– De Klaagmuur: Een plek om te rouwen, te bidden en hoop te putten in moeilijke tijden
– Friends of Zion Museum Jeruzalem: Een unieke belevenis
– Natuurreservaat Tel Dan: Waar natuur en Bijbelse geschiedenis samenkomen
– Yardenit: doopplaats aan de Jordaan in het noorden van Israël