Ter nagedachtenis aan de slachtoffers is er een gedenkteken opgericht op de locatie van het festival. Familieleden en vrienden hebben bomen geplant en foto’s van de overledenen geplaatst. Kunstenaars hebben rode anemonen toegevoegd, symbolisch voor de jonge levens die verloren zijn gegaan. Het gedenkteken wordt regelmatig bezocht door rouwenden, schoolgroepen en buitenlandse delegaties. Christelijknieuws bezocht het terrein nabij kibboets Re’im in Zuid-Israël aan de grens met Gaza. Bekijk de fotoreportage hieronder.

Op 7 oktober 2023 vond een van de dodelijkste terreuraanslagen in de Israëlische geschiedenis plaats tijdens het Supernova Sukkot Gathering, een openluchttrancefestival nabij Re’im in Zuid-Israël. Het festival, georganiseerd door Tribe of Nova, trok ongeveer 3.500 bezoekers ter gelegenheid van het einde van de joodse feestdag Soekot.

Aanval
Rond 6:30 uur ’s ochtends begon Hamas met een raketaanval op het festivalterrein, wat paniek veroorzaakte onder de aanwezigen. Kort daarna arriveerden gewapende Hamas-militanten per motor, vrachtwagen en zelfs paragliders. Ze omsingelden het terrein en openden het vuur op de vluchtende menigte. Velen die probeerden te ontsnappen of zich te verstoppen in nabijgelegen velden en schuilplaatsen werden opgespoord en gedood. Sommige gewonden werden van dichtbij geëxecuteerd.

Reactie
De Israëlische reactie op de aanval werd bekritiseerd vanwege de trage respons; het duurde uren voordat het leger ter plaatse was. Overlevenden kampen sindsdien met ernstige psychische problemen, waaronder angstaanvallen en posttraumatische stressstoornis. Er zijn meldingen dat verschillende overlevenden zelfmoord hebben gepleegd, wat deels wordt toegeschreven aan het gebrek aan adequate psychologische ondersteuning vanuit de overheid.
Deze tragedie heeft diepe wonden geslagen in de Israëlische samenleving en blijft een symbool van het geweld en de complexiteit van het Israëlisch-Palestijnse conflict.

Herdenkingspark
Het herdenkingspark op het Nova Festival-terrein in Israël is een indrukwekkende en emotionele plek die is opgericht ter nagedachtenis aan de slachtoffers van de aanval op 7 oktober 2023. Het park bevindt zich op de oorspronkelijke locatie van het festival, nabij kibboets Re’im in het zuiden van Israël.

Op de ochtend van 7 oktober 2023 werd het Nova Festival, dat plaatsvond in de parkeerplaats van Re’im, het doelwit van een verrassingsaanval door Hamas. Tijdens deze aanval werden 364 festivalgangers gedood en velen anderen ontvoerd of verwond. De aanval begon met een raketaanval vanuit de Gazastrook, gevolgd door een gewapende infiltratie waarbij de aanvallers het festivalterrein binnendrongen en een bloedbad aanrichtten.

Het herdenkingspark is opgericht op de exacte locatie van het festival. Het bestaat uit verschillende elementen die de herinnering aan de slachtoffers levend houden:
- Fotopanelen met afbeeldingen van de vermoorde en ontvoerde festivalgangers.
- Israëlische vlaggen en rode anemoonbloemen, die symbool staan voor de jonge levens die verloren zijn gegaan.
- Bomen die zijn geplant door de families van de slachtoffers tijdens Tu BiShvat, het Joodse nieuwjaar van de bomen, als teken van hoop en continuïteit.
- Een kunstinstallatie met 40 kleurrijke vlinders, die de 40 ontvoerde personen vertegenwoordigen.

7.000 bezoekers per dag
Sinds de oprichting is het herdenkingspark uitgegroeid tot een van de meest bezochte herdenkingsplaatsen in Israël. Gemiddeld bezoeken ongeveer 7.000 mensen per dag het park, waaronder schoolgroepen, veiligheidsdiensten en internationale delegaties.

Naast het herdenkingspark is er ook een reizende tentoonstelling genaamd de “Nova Exhibition”, die de gebeurtenissen van 7 oktober 2023 documenteert en tentoonstelt. Deze tentoonstelling is onder andere te zien geweest in Tel Aviv, New York, Los Angeles en Miami.

Het herdenkingspark op het Nova Festival-terrein dient als een krachtige herinnering aan de tragedie en als een plaats van rouw, reflectie en hoop voor de toekomst.

Meer informatie
Er is een officiële website voor het Herdenkingspark van het Nova Festival, beheerd door het Joods Nationaal Fonds (JNF) Nederland. Op deze site vind je uitgebreide informatie over het park, de betekenis ervan, en hoe je kunt bijdragen aan het behoud en de ontwikkeling ervan. Je kunt de website bezoeken via de volgende link: Herdenkingspark Nova Festival

Daarnaast is er ook een Engelstalige website van het Joods Nationaal Fonds Israël (KKL-JNF) met informatie over de herdenkingsactiviteiten en boomplantacties op de op de locatie: KKL-JNF

Voor een diepgaandere beleving is er ook de Nova Exhibition, een reizende tentoonstelling die de gebeurtenissen van 7 oktober 2023 documenteert en tentoonstelt.

Meer informatie hierover vind je op novaexhibition.com
Auteur: Redactie
Foto’s © Henk-Jan Oudenampsen
Israël mei 2025
We zijn uitgenodigd door een familie die helemaal in het noorden van Israël woont. Sinds oktober 2023 hebben we al contact met hen. Hun banen waren gestopt door de oorlog en ze hebben zich vervolgens met hart en ziel ingezet voor de mensen om hen heen. Ook hebben ze acties op touw gezet om de vele reservisten van het leger in hun omgeving te voorzien van levensmiddelen, kleding en veiligheids-materialen. We hadden deze familie nog nooit persoonlijk gezien of ontmoet. Vele keren vroegen ze ons hen te bezoeken. Op 30 april 2025 zijn we naar hen gereisd en hebben ze ons een week lang allerlei prachtige plekken in hun land laten zien. Maar ook bezochten we heftige locaties met verwoeste huizen en gebieden door raketaanvallen en zwartgeblakerde gebieden die onlangs in brand hadden gestaan. En we brachten een bezoek aan het herdenkingspark op het Nova Festival-terrein bij Gaza.
We hoorden dat veel Joodse inwoners van Noord-Israël zich in de steek gelaten voelen door de wereld. Sinds het uitbreken van het conflict met Hezbollah in oktober 2023 zijn meer dan 60.000 mensen geëvacueerd uit grensgemeenschappen langs de Libanese grens, waaronder plaatsen als Metula en Kiryat Shmona. Velen van hen verblijven nog steeds in tijdelijke accommodaties, zoals hotels of bij familie.
Deze situatie heeft geleid tot gevoelens van verwaarlozing en frustratie onder de getroffen Joodse gemeenschappen in het noorden van Israël, die zich niet alleen fysiek onveilig voelen, maar ook emotioneel geïsoleerd van de wereldgemeenschap. Met name de media speelt hierin een cruciale rol. Door de eenzijdige berichtgeving wordt het leed en de nood in deze gebieden genegeerd of verdraaid. Veel kinderen zijn getraumatiseerd en angstig. Veel banen zijn verloren gegaan. Huwelijken staan onder druk en er zijn veel scheidingen. Mensen zijn wanhopig en zien geen oplossingen meer.
Ook voor ons, die wonen in het moderne en Israël-vijandige Nederland, komt er een moment dat de Heere ons zal vragen: Wat hebben jullie gedaan met Mijn volk? Hebben jullie hen barmhartigheid bewezen of hebben jullie het juk zwaar gemaakt voor hen?
Onze houding ten opzichte van het volk Israël en Joodse mensen in het algemeen is een toetssteen voor alle mensen en volken. ‘Israël zegenen’ betekent onder andere: hen liefhebben, hen het Evangelie brengen, voor hen in de bres springen, Gods plan met hen bekendmaken en voor hen bidden.
We hebben ons bezoek verwerkt in deze artikelen met foto’s:
– Veel onzekerheid in Noord-Israël: ‘we voelen ons in de steek gelaten’
– Tunnels onder de Klaagmuur: een fascinerend ondergronds netwerk
– Yardenit: doopplaats aan de Jordaan in het noorden van Israël
– Indrukwekkend herdenkingspark op het Nova Festival-terrein in Israël
– De Heer Jezus komt terug op de Olijfberg ten oosten van Jeruzalem
– De Klaagmuur: Een plek om te rouwen, te bidden en hoop te putten in moeilijke tijden
– Friends of Zion Museum Jeruzalem: Een unieke belevenis
– Natuurreservaat Tel Dan: Waar natuur en Bijbelse geschiedenis samenkomen
– Yardenit: doopplaats aan de Jordaan in het noorden van Israël
Auteur en foto’s: © Henk-Jan Oudenampsen