Noodhulporganisatie ZOA noteerde vorig jaar een record aan inkomsten, zo blijkt uit het zojuist verschenen Jaarverslag 2024. Het totaal aan opbrengsten kwam daarmee voor het eerst boven de 100 miljoen euro. “Dat is een bijzonder resultaat waar we veel nood mee hebben kunnen lenigen”, zegt algemeen directeur Chris Lukkien. “Toch is het dubbel om dit naar buiten te brengen in het licht van nu: overheden die fors bezuinigen op hulp aan crisisgebieden, terwijl de nood in de wereld blijft groeien.”
Groei
ZOA maakt al een aantal jaren op rij een stevige groei door, waarbij het aandeel van de bijdragen van particulieren toeneemt. “We zijn gezegend met een trouwe achterban – particulieren, kerken en bedrijven – die bereid is om meer te geven als de nood toeneemt en overheden het laten afweten”, zegt Lukkien. “Zij zijn de spil van ons werk, waardoor we snel in actie kunnen komen voor mensen die door een oorlog of natuurramp alles zijn kwijtgeraakt.”
Vergeten
In 2024 heeft ZOA ruim twee miljoen mensen kunnen helpen met eerste levensbehoeften, zoals voedsel, onderdak en schoon drinkwater. Niet alleen in ‘voorpagina-crises’ zoals Israël, Oekraïne en Sudan, maar ook in vergeten conflicten zoals Jemen, Burkina Faso en Myanmar. Daarnaast kon ZOA in 2024 de programma’s in Liberia en Irak afronden. Na jaren van noodhulp en wederopbouw werden de projecten overgedragen aan lokale organisaties. “Tussen alle langdurige crises is het een teken van hoop dat er ook landen zijn waar het béter gaat”, meent Lukkien. “Dat wil niet zeggen dat alles is opgelost, maar wel dat de situatie is verbeterd. Het is goed dat we het werk vaak kunnen overdragen aan lokale collega’s, die met een eigen organisatie doorgaan met de opbouw van het land.”
5 cent
Van het ontvangen geld werd in 2024 94,8 procent besteed aan de directe doelstelling ZOA: noodhulp en wederopbouw. Lukkien: “Het zit in onze missie om als waardige rentmeesters het geld te beheren dat ons is toevertrouwd. Goed management en eerlijke fondsenwerving horen daarbij, al weten we die uitgaven te beperken tot 5 cent van elke gedoneerde euro.”
Vooruitblik
Dit jaarverslag gaat over 2024, maar in het nieuwe jaar waait er een heel andere wind. Met het ingaan van de tweede termijn van Donald Trump is er flink gesneden in de Amerikaanse uitgaven voor humanitaire en ontwikkelingshulp, USAID. Tot dit jaar omvatte USAID ruim 40 procent van deze hulp in crisisgebieden wereldwijd. Ook in eigen land zijn bezuinigingen van het (inmiddels demissionaire) kabinet door voormalig PVV-minister Reinette Klever door de kamers geloodst, waardoor er de komende jaren miljarden worden bezuinigd op hulp aan de meest kwetsbare landen. “Onder deze omstandigheden kunnen we onze inkomsten niet op het hoge peil van 2024 houden”, verwacht Chris Lukkien. “Door het wegvallen van de essentiële hulpgelden van USAID en andere grote donoren zal de vraag om noodhulp alleen maar stijgen. Dat betekent dat we nog meer dan in voorgaande jaren onze achterban nodig hebben om ons werk te kunnen blijven doen.”
Auteur: KlaasJan Baas
Web: www.zoa.nl
Foto: Een ontmoeting in Oekraïne tussen Viktor Yaroshenko Petrovych en ZOA-medewerker Mariya Hudymenko (Foto: ZOA/Lieuwe Siebe de Jong)