Fusie van openbare en bijzondere school wordt makkelijker

Openbare en bijzondere scholen kunnen voortaan makkelijker fuseren als ze te klein dreigen te worden om voort te bestaan. Dit zal vooral voorkomen in krimpgebieden, waar het aantal leerlingen soms met wel 30 procent terugloopt. Staatssecretaris Sander Dekker (Onderwijs) stuurde hiertoe maandag het wetsvoorstel ‘Samen sterker’ naar de Tweede Kamer.

In artikel 23 van de Grondwet is geregeld dat scholen openbaar óf bijzonder zijn (veelal gestoeld op geloofsovertuiging). ‘Met deze wetswijziging is het niet langer het één of het ander’, zegt Dekker. ‘Leerlingen van openbare en christelijke scholen kunnen voortaan in hun eigen dorp naar school blijven gaan, ook als er nog slechts voor één school ruimte is. Doordat scholen straks makkelijker twee soorten onderwijs kunnen aanbieden, blijft er keus voor ouders en leerlingen.’

Pragmatisch

Dekker spreekt van een pragmatische oplossing, waar in veel gebieden grote behoefte aan is. ‘We kunnen heel principieel onze poot stijf houden, maar daar zijn ouders en leerlingen de dupe van. Het is beter om voor een praktische oplossing te kiezen en het voor scholen van verschillende pluimage makkelijker te maken om te fuseren’, aldus de staatssecretaris. ‘Zie het als een soort samenlevingscontract of een gemengd huwelijk.’

De verwachting is dat tientallen scholen de komende jaren zullen kiezen voor een fusie tot een samenwerkingsschool. ‘Scholen én ouders zien het als een goede oplossing als een school anders dreigt te verdwijnen’, zegt Dekker. De regels zijn tot nu toe echter zo rigide dat er de afgelopen jaren geen enkele nieuwe samenwerkingsschool is ontstaan, ondanks een eerdere wijziging van de Grondwet. ‘Daarmee doen we leerlingen, ouders, leraren, scholen en andere betrokkenen echt tekort.’

Karakter

Ouders, leraren en schoolleiders zullen door het wetsvoorstel veel invloed krijgen op het karakter van een samenwerkingsschool. Scholen kunnen daardoor zelf invulling geven aan hun programma. Het kan bijvoorbeeld zo zijn dat leerlingen op een samenwerkingsschool kunnen kiezen of ze naar een christelijke of openbare dagopening gaan. Er kan geloofsonderwijs worden gegeven op basis van vrijwilligheid of er kan een kerstmis gevierd worden, waarbij leerlingen zelf kunnen besluiten of ze aansluiten.

Het wetsvoorstel regelt verder dat ook een stichting voor openbaar onderwijs een samenwerkingsschool in stand kan houden. ‘In de toekomst kan openbaar onderwijs het bijzonder onderwijs dus de helpende hand bieden’, zegt Dekker. ‘Een kleine christelijke school kan worden overgedragen aan een stichting voor openbaar onderwijs en toch vrij zijn om christelijk onderwijs aan te blijven bieden.’

Uitzondering

Dekker benadrukt dat de vorming van samenwerkingsscholen een uitzondering blijft. ‘Dit soort scholen kan alleen ontstaan door een fusie. Ook mag een school niet te groot zijn, waardoor het vooral een oplossing is in krimpgebieden’, zegt de staatssecretaris.