AMSTERDAM – De leerstoel van de Unie van Baptistengemeenten aan de Vrije Universiteit is met ingang van september verbreed tot een voltijdse leerstoel voor baptistische en evangelische theologie, onder de naam McClendon Chair for Baptistic and Evangelical Theologies.
Vrijdag 1 september ondertekenden zeven partners daartoe een samenwerkingsovereenkomst in het nieuwe Baptist House in Amsterdam. Tevens werd het bijzonder hoogleraarschap van prof. dr. Henk Bakker met vijf jaar verlengd.
Op de groepsfoto (vooraan van links naar rechts): Tony Peck (BWA), Dirk van Schepen (CHE), Stuart Blythe (IBTSC), Jonathan Zondag (EW), Ruard Ganzevoort (VU), Joeke van der Mei (voorzitter Unie van Baptistengemeenten), met achter hen (v.l.n.r.): Teun van der Leer (rector Baptisten Seminarium), prof. dr. Henk Bakker en Albrecht Boerrigter (Algemeen Secretaris Unie van Baptistengemeenten).
James McClendon (1924-2000) was een prominente baptistentheoloog in de Verenigde Staten. Kenmerkend voor zijn theologie is dat die uitgaat van de gemeentepraktijk. Naast de Unie van Baptistengemeenten vormen de Vrije Universiteit, het Evangelisch Werkverband, het International Baptist Theological Study Centre (IBTSC), de Baptist World Alliance (BWA), de Christelijke Hogeschool Ede en de weduwe van McClendon, prof. dr. Nancey Murphy, partners in de leerstoel. In de overeenkomst verklaarden zij onder meer: “Wij vertrouwen erop dat McClendon’s nalatenschap met zijn internationale, oecumenische en Christocentrische aanpak, bij zal dragen aan de academische discussie en aan de uitdagingen die de kerken in de eenentwintigste eeuw ondervinden.”
Breder kerkelijk verband
Prof. dr. Henk Bakker (1960) leidde de afgelopen vijf jaar als bijzonder hoogleraar aan de Vrije Universiteit (VU) de leerstoel voor Geschiedenis, identiteit en theologie van het Baptisme. Het initiatief om de leerstoel te verbreden en partners te zoeken in breder kerkelijk verband, kwam van drs. Teun van der Leer, rector van het Baptisten Seminarium. In zijn inleiding op de ondertekening vertelde hij vrijdag: “Toen Henk Bakker in 2006 zijn werk als docent aan ons Seminarium begon, was een van de eerste dingen die ik aan hem vroeg om het werk van James McClendon te gaan lezen en daar een cursus over te ontwikkelen. Nog hetzelfde jaar startte hij daarmee en tot vandaag de dag is het een van de meest waardevolle vakken.”
Prof. dr. Ruard Ganzevoort, die namens de VU tekende, merkte op dat het gedachtengoed van McClendon perfect past binnen de theologische faculteit: “Als een sterk merk onder een sterke vlag.” Ds. Jonathan Zondag, secretaris van het Evangelisch Werkverband, vertelde dat de beweging de afgelopen jaren veel heeft geleerd van de evangelische beweging en de vrije kerken en nu zover is om zich te mengen in de dialoog met de evangelische beweging, met andere kerken en met de academie.” Dirk van Schepen van de Christelijke Hogeschool Ede sprak de hoop uit dat Bakker in zijn functie als de boom uit Psalm 1 mag zijn, die zich onder meer mag voeden aan de theologie van McClendon, waarbij de gemeenten en de studenten de vruchten mogen plukken.
Weduwe
Nancey Murphy, weduwe van McClendon, was via een skypeverbinding aanwezig. Ze vertelde dat vóór ze zich tot de man aangetrokken voelde, ze al verliefd was op zijn theologie, omdat hij deze betekenis wist te geven voor de mensen van vandaag. “Hij zou heel dankbaar zijn als hij wist dat zijn theologie niet alleen in de Verenigde Staten, maar ook in Europa weerklank vindt.”
Relevanter dan ooit
Over de relevantie van de leerstoel, zegt prof. dr. Henk Bakker zelf: “Bij de aanvang van het derde millennium blijkt dat de theologie van McClendon nog relevanter is dan in de decennia hiervoor, omdat de kerk inmiddels een sociaal-religieuze minderheid is geworden. We bestuderen het christendom daarom niet overwegend als een historische en dogmatische realiteit, maar als een levende overtuiging en een levende religie. Wie als christen denkt en gelooft, leeft als een christen. McClendon’s basisprincipe kan worden samengevat in de drie woorden die zijn neergelegd in zijn ethiek: radicaal christelijk materialisme. Het christendom gaat over het kennen en gehoorzamen van Christus zo lichamelijk als het maar kan zijn, zowel individueel als in het samen vormen van een gemeenschap.”
De voltijdse leerstoel geeft Bakker gelegenheid om zijn onderwijs en onderzoek te verdiepen en te verbreden. De onderzoekskring baptistenidentiteit (OKBI) blijft aan de leerstoel verbonden. Henk Bakker hoopt de onderzoekszin zowel bij studenten als bij gemeenten te vergroten: “Leren langer te kijken en langer te luisteren en de goede vragen te stellen met het oog op gemeente-zijn anno 2017”.
Gisteren is ook de nieuwe website van de leerstoel gelanceerd, waarop meer informatie te vinden is: www.mcclendonchair.com.
Gerdien Karssen
Unie van Baptistengemeenten in Nederland
03-09-2017
Kerk
https://www.baptisten.nl