Weer worden als kinderen - Christelijk Nieuws

De eerste lessen die Joodse kinderen uit de Bijbel krijgen, gaan niet over Adam en Eva, maar over de offers uit Leviticus. Niet direct waarmee wij van jongsaf mee vertrouwd zijn. Maar – zo is de achterliggende gedachte – kinderen zijn puur én offers zijn puur. Daarom horen die twee bij elkaar.

God roept Mozes vanuit de pas opgerichte Woning. Hij zegt dat wanneer een mens tot Hem wil naderen, diegene een toenaderingsgave moet meenemen. De allereerste die wordt genoemd is het ‘opstijgoffer’. Het is het enige offer dat in z’n geheel verbrand wordt. Een kostbare zaak, zeker als het om een groot dier gaat…

Het Hebreeuwse woord voor opstijgoffer (of brandoffer) is ‘ola’. In het Grieks is dat ‘holocaust’. Dat woord komt direct uit Leviticus, maar wie denkt bij dat woord niet meteen aan de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog? Daarom spreken Joden in het algemeen eerder van ‘sjoa’ (vernietiging) als het daarover gaat. Maar de uitkomst blijft hetzelfde, er blijft niets over.

Afgelopen week was het in Israël en in de Joodse wereld ‘nieuwe maan’. De maand Nisan begon. Volgens Exodus 12 is dat de eerste maand van het (godsdienstige) jaar. De maand waarin weer het feest van de Uittocht gevierd wordt. Ook de maand waarin de Zoon van Israël zich helemaal gaf voor zijn volk. De maand Nisan heet ook ‘Aviv’ (= groene aar) en valt dus altijd in de lente. Zoals ook het Noroez, het Perzische nieuwjaar dat ook deze week begon; wanneer de dag en nacht even lang zijn. Dat eeuwenoude feest wordt nog door veel volken zoals Iraniërs, Afghanen en Koerden gevierd. Tegelijk begon ook de islamitische vastenmaand Ramadan, een feit dat met name in Israël de spanningen doet oplopen.

Om nog maar niet te spreken over de huidige onrust rond de justitiële hervormingen. Afgelopen woensdag werd er door zowel Joodse als christelijke groeperingen opgeroepen om hiervoor te bidden en te vasten. Netanyahu lijkt vastbesloten om op de ingeslagen weg door te gaan. Hij verzekerde het volk dat zijn doel juist is om het recht te herstellen en de democratie te waarborgen. Zullen ze nog voor Pesach alle hervormingen doorvoeren? Zal het land nog bijeengehouden kunnen worden in het gemeenschappelijke verhaal van uitredding? Vrijdag had Netanyahu een onderhoud met de Britse premier Rishi Sunak. Ook die benadrukte het overeind houden van de ‘democratische waarden’. Tot een gezamenlijke conclusie ten overstaan van de pers kon het niet komen, omdat de protesteerders Netanyahu tot in Londen waren gevolgd. De opperrabbijn van het Verenigd Koninkrijk, Ephraim Mirvis, schreef in ‘The Jewish Chronicle’: ‘Ik had nooit gedacht dat er een tijd zou komen waarin burgers van Israël openlijk zouden spreken over de mogelijkheid, God verhoede, van een burgeroorlog’. Faalt de democratie?

Die democratie lijkt in de hele Westerse wereld onder hoogspanning te staan. De rek lijkt eruit. Het hoge aantal stemmen voor de BBB in ons land wordt toch vooral aangemerkt als één groot protest. Premier Rutte riep de afgelopen week de leiders van de huidige coalitie (Sigrid Kaag, Wopke Hoekstra en Carola Schouten) bij elkaar om de onvrede in het land te analyseren. Of is er sprake van een failliete moraal? Het bestuur van nota bene het meldpunt voor ongewenst gedrag, Mores, moest opstappen, omdat het ‘zelf onderwerp van gesprek is geworden’. Wie kan ons nog de juiste ’mores’ leren?

Het antwoord is tegengesteld aan wat wij mensen zouden willen (Matteüs 16:23). Want er is kracht in de overgave van Hem die zijn leven helemaal vrijwillig overgaf tot in de dood. Voor wie dat offer als een kind aanneemt, en ook Zijn weg gaat, is er hoop, en breekt een nieuwe Lente aan.

Dat is uw roeping; ook de Messias heeft geleden, omwille van u, en heeft u daarmee een voorbeeld gegeven. Treed dus in de voetsporen van Hem… (1 Petrus 2:21)

Sybe de Vos

Het gedeelte dat deze week in de synagoge wordt gelezen is ‘Wajikra’ (En Hij riep) en beslaat Leviticus 1:1-6:7(5:26). Tekst & illustratie © Sybe de Vos | 25 maart 2023.