Diederik van Dijk: Geen abortuspillen naar het buitenland

De Tweede Kamer debatteerde op maandag 8 april over de initiatiefnota van GroenLinks-PvdA Kamerlid Elke Slagt-Tichelman over toegang tot legale en veilige abortuszorg voor iedereen. Namens de SGP sprak Diederik van Dijk tijdens dit notaoverleg. Zijn bijdrage is hieronder te lezen.

Een initiatiefvoorstel is een gepaste manier om het politieke debat scherp te stellen. Het dwingt een initiatiefnemer zo precies mogelijk uit te leggen wat zij wil. En het dwingt de Kamer om kleur te bekennen. Dat doe ik graag. Want het zal niet verbazen dat de SGP erg kritisch is op de inhoud van dit voorstel.

De kern van onze kritiek wordt benoemd in de allereerste zinnen van de initiatiefnota zelf. Ik citeer: ‘‘Er bestaat geen juridisch recht op abortus en toegang tot abortus wordt niet erkend als mensenrecht door het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. Hierdoor komt Europese staten veel ruimte toe bij het invullen van landelijke abortusbeleid (…).’’ Ik had het zelf niet beter kunnen verwoorden. Er bestaat in Europese of internationale verdragen geen recht op abortus. We moeten dus ook niet doen alsóf dat wel bestaat.

Ik vraag aan zowel de initiatiefneemster als de minister of zij dit beamen.

Abortus is een nationale aangelegenheid. Baas in eigen staat! Het willen versturen van abortuspillen vanuit Nederland naar andere EU-lidstaten kun je dan ook zien als inmenging in de abortuswetgeving- en beleid in die landen. De minister geeft aan dat dit mogelijk gevolgen heeft voor de diplomatieke band met de desbetreffende landen.

Wat is de reactie van de initiatiefneemster hierop?
Wat zou zij ervan vinden als bijvoorbeeld de Hongaarse regering zich actief zou gaan bemoeien met de Nederlandse abortuspraktijk?

Ik vraag aan de minister:

Is het bestaande beleid van het kabinet om abortus in andere Europese landen en wereldwijd toegankelijker te maken óók niet een vorm van inmenging?
Dat Nederland de ruimste abortusgrens van de Europese Unie heeft, zou toch eerder tot zelfreflectie dan tot zendingsdrang moeten leiden?

Ik heb de kabinetsreactie op de initiatiefnota met belangstelling én bezorgdheid gelezen. De minister stelt dat het al mogelijk is om abortuspillen op afstand te verstrekken. Sinds 1 jaar geldt namelijk de beleidsregel Voorschrijven via internet. Dit is gedoogbeleid, in afwachting van een wijziging van de Geneesmiddelenwet.

Wist de minister bij het opstellen van de beleidsregel dat deze óók op het verstrekken van abortuspillen van toepassing zou zijn?
Is dit willens en wetens gebeurd? Zonder dat de Kamer hierover ook maar iets gevraagd is? Zo ja, dan hebben we wel echt een ander debat.

Het blijkt uit antwoorden op schriftelijke vragen die ik hierover stelde dat één abortuskliniek al gebruik maakt van de beleidsregel. De artsenrichtlijnen houden op dit moment echter géén rekening met op afstand verstrekken van abortuspillen. En de minister geeft aan: ‘‘In hoeverre het wettelijk kader van de [abortuswet] mogelijkheden biedt om abortuszorg op afstand veilig en zorgvuldig aan te bieden is voor discussie vatbaar – ook onder artsen.’’ Ik snap heel goed dat artsen duidelijkheid willen. Mag je abortuspillen op afstand verstrekken, ja of nee? Vergt dit een wetswijziging, ja of nee? De minister zegt: politiek gevoelig: ik laat dit over aan een nieuw kabinet. Maar intussen gebeurt het dus gewoon en wordt dat door deze minister gedoogd!

Ik verwacht de toezegging dat de minister zo spoedig mogelijk een einde maakt aan de gedoogmaatregel voor abortusklinieken. En dat zij een eventuele wetswijziging volledig overlaat aan een nieuw kabinet.