Het leven van Pastor Makset gaat een nieuwe fase in: samen met zijn vrouw en zijn vijf kinderen kan hij tot rust komen in een West-Europees land, waar hij als erkend vluchteling wordt opgenomen. De jarenlange dreiging van gevangenschap is voorbij. Maar daarmee komt ook een eind aan zijn roeping in Centraal-Azië.
Makset was opgelucht en blij na zijn vrijlating. De blijdschap om zijn vrouw Aigul weer te zien overtrof het verdriet omdat hij de regio moeten verlaten. “Vertel aan iedereen die ons heeft geholpen en voor ons heeft gebeden hoe dankbaar we zijn”, zei Makset in een telefoongesprek met een van onze medewerkers. “God heeft mijn tijd in gevangenschap gebruikt om me te onderwijzen en tot mijn hart te spreken. Zowel ikzelf als mijn familie hebben Gods aanwezigheid ervaren in de afgelopen maanden, ook dankzij uw gebeden en de hulp van iedereen die zo dicht om ons heen stond.”
Makset was altijd duidelijk: God had hem geroepen in Centraal-Azië, en aan die roeping wilde hij gehoor geven. Hij bleef zijn gemeente in Oezbekistan trouw, hoewel de bedreigingen toenamen. Zelfs na zijn vlucht naar Kazachstan bleef hij plannen maken om Christenen in de regio te blijven dienen. Hij hoorde in deze regio, was zijn overtuiging.
Uiteindelijk liep het anders. Pastor Makset werd na zijn bekering in 2000 al snel kerkleider in Nukus, de hoofdstad van Karakalpakstan, de autonome republiek van Oezbekistan. Alle protestantse kerken in dit gebied zijn ondergronds, want ze krijgen geen erkenning van de overheid. In augustus 2007 viel de politie het appartement van Maksets gezin binnen. Kort daarna vluchtte Makset naar Kazachstan. Zijn vrouw Aigul volgde met de kinderen pas maanden later. Makset en zijn gezin kregen een officiële vluchtelingenstatus van vluchtelingorganisatie UNHCR.
Daarmee was de onzekerheid nog niet voorbij: Kazachstan erkent het VN-vluchtelingenverdrag, maar heeft zijn eigen manieren om daar in de praktijk mee om te gaan. Toen het bevriende buurland Oezbekistan in september 2012 om de uitlevering van Makset vroeg, werd hij dan ook direct opgepakt. Veel signalen wezen erop dat Makset zou worden uitgeleverd. Dat zou jarenlange gevangenschap betekenen.
Open Doors begon samen met andere organisaties direct te pleiten voor een eerlijke behandeling van Makset, in overeenstemming met de internationale afspraken die Kazachstan ook ondertekende. Enkele malen stelde de rechtbank haar uitspraak uit, wat de vrees voedde dat het slecht met Makset zou aflopen.
Uiteindelijk gaf Kazachstan toe aan de internationale druk. Met intensieve hulp van de VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR werd Makset direct na zijn vrijlating herenigd met zijn zwangere vrouw en vier kinderen. Voor Makset was dat een van de meest vreugdevolle momenten in de afgelopen jaren, ondanks dat zijn jongste, tweejarige zoon hem niet meer herkende.
Makset had de gelegenheid om afscheid te nemen van zijn broers en zussen: meer dan vijftig gelovigen uit Kazachstan waren naar de luchthaven gekomen om afscheid te nemen. Dat leidde tot wat onrust onder de medewerkers van de VN; ze vreesden een opstootje in plaats van het hartverwarmende afscheid. In kleine groepjes is uiteindelijk afscheid genomen van Makset.
Grenspolitie probeerde het vertrek van Makset nog te verhinderen, maar VN-medewerkers wisten Makset en zijn gezin toch veilig door de douane te loodsen. Daarbij bleek wel dat Makset tot 2017 niet meer welkom is in Kazachstan, omdat hij het land illegaal zou zijn binnengekomen.
Het gezin is vanuit Kazachstan naar Duitsland gevlogen en is uiteindelijk aangekomen op de eindbestemming: een dorpje in Zweden. Makset was het liefst in Kazachstan gebleven, maar dat was te gevaarlijk. Nu zal hij een nieuw leven moeten opbouwen, in de hoop dat er ooit een tijd komt om terug te keren naar zijn gemeente in Oezbekistan, die hem zo hard mist.
Open Doors
Open Doors
17-12-2012
Kerk
https://www.opendoors.nl
