Wat doet Kerk in Actie in Egypte

In Egypte zette de Moslim Broederschap de democratie op het spel door anderen uit te sluiten. Miljoenen demonstranten eisten daarop het vertrek van hun president, Morsi. Kerk in Actie heeft al heel lang banden met kerken in Egypte; de Koptisch Orthodoxe Kerk en de Evangelisch-Presbyteriale Kerk in Egypte.

De militairen grepen in en proberen met geweld de Moslim Broederschap te beteugelen. Daarbij vallen slachtoffers. De Moslim Broederschap bedreigt in reactie liberale moslims en christenen. Kerkgebouwen en christelijke boekenwinkels zijn verwoest, maar ook politiekantoren en politiebusjes werden aangevallen. Ook hier vallen doden.

De kerkleidingen van beide kerken willen dat christenen als burgers van Egypte verantwoordelijkheid nemen voor de democratische rechten van allen. Ze willen onderdeel van Egypte zijn en niet een soort “bijwagen”. Daarom vinden ze het niet verstandig om op dit moment met westers geld kerkelijke eigendommen te herstellen. Dat zou immers het vooroordeel bevestigen dat de kerken handlangers van het westen zijn en niet echt thuis horen in Egypte.

Bisschop Youannes, één van de adviseurs van de Koptisch orthodoxe Paus Tawadros, wijst er in een brief aan de Protestantse Kerk op dat in Egypte meer moslims en politiemensen dan christenen slachtoffer van het geweld zijn. Zo liggen de verhoudingen, en dat is reden te meer om als kerk niet de indruk te wekken dat alleen het lot van christenen je aan het hart gaat.

“Ook al zou je vanuit je hart willen reageren, je moet, ook in dit geval je verstand gebruiken”, zegt Midden-Oosten medewerker van Kerk in Actie Feije Duim. Hij pleit ervoor om bondgenoot te zijn van de kerken in Egypte, in hun strijd om een plek in hun samenleving. Om solidair te zijn. Dat betekent dat je de kerken versterkt, bij hen blijft en met hen bidt. “Je doet de dingen op hun tijd, niet op onze tijd en zorgt ervoor dat hun verhaal wordt verteld”. Steun kerken om hun rol in hun eigen samenleving op te pakken.

In Egypte steunt Kerk in Actie projecten van het Bijbelgenootschap (Kingo), met een netwerk van boekenwinkels en een programma voor jongeren en kinderen. Kerk in Actie steunt het Centrum voor “Arab West Understanding” dat onafhankelijk onderzoek doet naar moslim-christen relaties in Egypte en daarover informeert en documenteert (Interculturele-dialoog-en-vertaalwerk). Kerk in Actie steunt de stichting Bless (Armoedebestrijding-Koptisch-Orthodoxe-Kerk), voor diaconaat van de Koptisch Orthodoxe Kerk in Egypte (de eerder genoemde bisschop Youannes is daarvan de directeur). Incidenteel heeft Kerk in Actie het werk van de christelijke tv-zender Sat7 ondersteund, bijvoorbeeld bij een programma over mensenrechten.

Net als haar partners in Egypte vindt Kerk in Actie dat het geweld dat nu plaatsvindt, moet worden aangepakt. Europa zou Egypte daar in kunnen steunen. Maar dat gebeurt niet als we Egypte isoleren en zo de gematigde krachten daar in de steek te laten. Opschorten van samenwerking zal door velen juist worden uitgelegd als westerse steun voor ondemocratische krachten in de Egyptische samenleving.

Kerk in Actie pleit er daarom voor dat de Nederlandse overheid niet alleen aandringt op snelle verkiezingen, maar ook aanbiedt om de rechtstaat en de rechtshandhaving in Egypte te helpen versterken. Dit zou een welkome bijdrage kunnen zijn van Nederland voor de Egyptische samenleving als geheel, inclusief christenen en andere minderheidsgroepen.