Joods leven in Iran: synagogen zijn hier één van de veiligste plaatsen

Iedere week en soms iedere dag komen dreigende woorden uit Iran richting Israel. Maar wonen er nog wel Joodse mensen in Iran? Een journalist uit Israel ging op zoek. Jazeker, en in het Iraanse parlement zit zelfs een vertegenwoordiger van de Joodse gemeenschap, dr. Siamak Moreh Sedgh.

De zaterdag is in Iran een gewone werkdag. De avond ervoor komen honderden mensen samen in de Yousef Abad Synagoge in Noord-Teheran. Tijdens de samenkomst staat de deur van de synagoge gewoon open. Er is ook geen beveiliging zichtbaar.

‘Vergeleken met Europa,’ aldus dr. Siamak Moreh Sedgh, ‘zijn synagogen hier één van de veiligste plaatsen. Veel mensen houden hier de Joodse traditionele wetten en de assimilatie is zeer gering. Minder dan 1 procent van de Iraanse Joden is getrouwd met een niet-Jood. Er zijn hier nu wel veel minder Joden dan voor de Iraanse revolutie in 1979.’

Homayoun Sameyah Najafabadi, die deel uitmaakt van het Teheraanse Joodse Comité, vertelt dat er volgens cijfers van de Iraanse regering ongeveer 9000 Joden in Iran wonen. Verscheidene Joodse leiders noemen aantallen van tussen de 18.000 en 20.000. Voor 1979 woonden er 80.000 tot 100.000 Joodse mensen in Iran.

Alle Joden in Iran worden beschermd door de Iraanse regering. Dat is opmerkelijk.In Teheran alleen al zijn dertien actieve synagoges en vijf Joodse scholen. Ook in andere steden zijn actieve Joodse gemeenschappen. Toch is het gecompliceerd om als een soort tweede klas burgers te leven onder een sjiitisch regime. ‘Er is geen onderdrukking, er zijn wel beperkingen,’ aldus Najafabadi.

Al 2700 jaar wonen er Joden in het huidige Iran. De Joden in Iran moeten ‘voorzichtig’ leven. Ze moeten zich niet pro-Israel uitspreken, hoewel het natuurlijk geen geheim is dat ze familie in Israel hebben. De veiligheid van de Iraanse Joden is vastgelegd in een fatwa van Ayatollah Khomeini, als een volledig beschermde minderheid.

Toen de vorige president Ahmadinejad de Holocaust ontkende, schreef Haroun Yashayaei, de toenmalige leider van het Teheraanse Joodse Comité een officiële brief aan de president, waarin hij zijn ontkenning van de Holocaust veroordeelde. Dat is ook mogelijk in Iran. Wie vanuit Iran een bezoek brengt aan Israel loopt wel het risico van een (korte) gevangenisstraf.

Joodse mensen zijn nu vrij om Iran te verlaten. Financiële bonussen van de Israëlische regering, variërend van 10.000 tot 61.000 dollar per familie, om hen naar Israel te halen, worden vooralsnog door de Iraanse Joden afgewezen.

Volgens Moreh Sedgh is het voornamelijk de middenklasse Joden die nu nog in Iran is. Veel rijken zijn naar Amerika vertrokken, een deel van de armen is naar Israel vertrokken. Maar er zijn ook nog arme Joden in Iran gebleven, die financieel en materieel ondersteund worden door de Joodse gemeenschap.

Toch zal het moment komen dat God ook alle Iraanse Joden terug zal brengen naar Israel. Dat zegt de Bijbel immers.

Dirk van Genderen is columnist, publicist en spreker. Eerder was hij eindredacteur van Visie, het programmablad van de EO. Elke week schrijft hij een nieuwsbrief die ook op z’n site wordt gepubliceerd en elke maand schrijf hij een commentaar in Het Zoeklicht. Bezoek zijn website via de link onderaan dit item.