Bij een recent projectbezoek van Christian Roma Support aan Skopje, de hoofdstad van Noord-Macedonië, werd ook Shuto Orizari (in de volksmond ‘Shutka’) bezocht. In deze deelgemeente met zo’n 40.000 inwoners vormt de Romabevolking de méérderheid en er is een Roma-burgemeester en -gemeenteraad. Het Romani wordt er naast het Macedonisch erkend als officiële taal. Als uiting van trots op hun identiteit is op tal van hekken en gevels de Roma-vlag te zien.
Deze omgeving is een wereld van verschil voor Roma-mensen. Zij worden hier niet dagelijks geconfronteerd met afwijzing en vernederingen, maar kunnen er een normaal en menswaardig bestaan leiden. Het gemeentebestuur heeft zorg gedragen voor goede nutsvoorzieningen, bestrating, mooi aangelegde parkjes, moderne scholen, speeltuin, etc. In plaats van bouwvallige hutten bewonen de meeste Roma-gezinnen gewone stenen huizen, steeds vaker ook met een verdieping erop.
Overal wordt hard gewerkt aan uitbreiding en nieuwbouw. Je ziet hier eveneens de ‘paleizen’ zoals ze ook in bijvoorbeeld Roemenië voorkomen. Deze grote bouwwerken lijken luxer dan ze zijn; het zijn eigenlijk flatgebouwen waar doorgaans meerdere generaties en gezinnen uit een Roma-familie bij elkaar wonen.
De gemeente in Shuto Orizari stimuleert ook het onderwijs en veel Roma-jongeren volgen er na de basisschool een vervolgopleiding. Sommigen daarna zelfs een universitaire studie. De afgelopen decennia hebben al meer dan honderd Roma uit Shutka een academische graad behaald!
Ook het ondernemerschap bloeit er volop. Met name de lokale kledingmarkt is populair en trekt wekelijks duizenden bezoekers. Die kunnen na het shoppen overal langs de weg een hapje of drankje kopen.
Shutka is een stadsdeel geworden dat niet onderdoet voor andere wijken. Maar dat wel in groot contrast staat met andere gebieden – in Noord-Macedonië en elders – waar de Roma een minderheid vormen en waar zij zwaar te lijden hebben onder discriminatie en buitensluiting. Zoals in het dorpje Saraj, zo’n 10 kilometer ten oosten van Skopje. Het overgrote deel van de Roma kan er geen vast werk vinden. Gezinnen hebben nauwelijks inkomen en worstelen om te overleven. Kinderen zijn er verpauperd en hun toekomst lijkt hopeloos.
Christian Roma Support is onder andere in het dorp Saraj actief en werkt daar samen met een projectpartner aan een Roma Kids Project. De kinderen wordt er een inspirerend programma geboden, waar geweldige resultaten mee worden geboekt. Ze krijgen bijbelonderwijs en leren christelijke principes, naast basaal onderricht in rekenen en taal.
Roma-kids die aanvankelijk vervuild en verwaarloosd naar het programma kwamen, veranderen in verzorgde, enthousiaste en leergierige leerlingen. Ze krijgen veel persoonlijke begeleiding op de gebieden die van belang zijn voor hun schoolontwikkeling en verdere opleiding. Later zullen ze in hun dorp, net zoals Roma-bestuursleden in Shuto Orizari, echt een verschil kunnen maken!
CRS – Anneke Steinmann
CRS
30-08-2021
Hulpverlening
https://www.christianromasupport.nl
