Wim Grandia: De bekende commentator en voormalig huisarts en politicus Rob Oudkerk (zelf van Joodse komaf) deed gisteren in ‘Nieuws van de dag’ een opvallend voorstel: ‘Zullen we stoppen met joodse, christelijke scholen en islamitische scholen? Zullen we artikel 23 schrappen? Dan zijn we van dat probleem af!’ Hij zal het zelf beter dan wie dan ook beseffen, dat dit er in ieder geval voorlopig niet in zit. Maar dat dit openlijk wordt gezegd, laat wel zien hoe fundamenteel onze samenleving verandert.
Tegelijkertijd stemde gisteren een krappe meerderheid van de tweede kamer voor een motie van VVD-politicus Arend Kisteman. Hierin wordt het kabinet gevraagd onderzoek te doen op welke manier geregeld kan worden dat het recht op onderwijsvrijheid (artikel 23) niet ten koste gaat van het recht op gelijke behandeling van leerlingen zoals is vastgelegd in artikel 1 van de grondwet. In de praktijk betekent het dat een school met een duidelijke christelijke identiteit niet langer bijbelse principes zou mogen onderwijzen die haaks staan op wat we in ons land als democratisch vastgestelde uitgangspunten hebben. En daar al helemaal geen consequenties aan mogen verbinden.
Bontenbal
De discussie speelt al veel langer, maar werd tijdens de verkiezingscampagne nieuw leven ingeblazen door een interview met lijsttrekker Bontenbal van het CDA. In eerste instantie verdedigde hij bij het actualiteitenprogramma ‘Nieuwsuur’ de onderwijsvrijheid en stelde hij dat grondrechten soms best wel mogen schuren. Binnen een dag kwam hij daar bij de talkshow van ‘Vandaag Inside’ op terug en nuanceerde hij zijn uitspraken door aan te geven dat hij te weinig begrip had getoond voor de leerlingen die bijvoorbeeld door hun seksuele geaardheid in botsing komen met de identiteit van de school waar ze op zitten.
Onderwijsvrijheid
In eerste instantie leek de gisteren in stemming gebrachte motie van de VVD aan te sturen op een situatie waarbij het verbod op discriminatie (artikel 1) belangrijker moet worden gevonden dan het recht op onderwijsvrijheid (artikel 23). Daar bleek echter bij voorbaat geen Kamermeerderheid voor te vinden, maar door een andere formulering van de tekst kwam het toch tot een krappe meerderheid. Met name de SGP en de ChristenUnie hebben aangegeven dat we hiermee het risico lopen – ik vat de reacties even met eigen woorden samen – op devaluatie van de vrijheid om eigen identiteitsgebonden onderwijs aan te kunnen bieden.
Veiligheid
Een woord dat in deze discussie vaak wordt gebruikt is ‘veiligheid’. Leerlingen moeten zich veilig voelen op een christelijke school, ook als ze keuzes maken die in lijn zijn met de identiteit van de school. Dit speelt trouwens ook in veel kerken en christelijke organisaties. Het gaat overigens niet alleen om ethische zaken. Stel je voor dat de voorstellen van Rob Oudkerk op een dag werkelijkheid worden en we in Nederland alleen nog openbaar onderwijs zouden hebben. Wie of wat bepaalt dan wat er aan onze kinderen en jongeren wordt onderwezen? De door mensen – lees: de overheid – vastgestelde waarheid? De ideologie van de van God losgeslagen mens? De mede door AI steeds verder ontwikkelde technocratische wetenschap?
Eén van de vele signalen
Waarom ik hier in deze nieuwsmail op reageer? Ik zie het als één van de vele signalen dat ons land zich steeds meer losmaakt van onze christelijke identiteit. De vrijheid om in het publieke domein bijbelse principes te verkondigen en toe te passen komt steeds meer onder druk te staan. Wat is het dan juist nodig dat we ons verdiepen in het bestuderen van het Woord van God en in het bijzonder te onderzoeken wat er over de eindtijd is voorzegd en hoe we daarin als discipelen van Jezus kunnen volharden.
Auteur: Wim Grandia
Met vriendelijke toestemming overgenomen van de nieuwsbrief van 10 december 2025
Foto: © Henk-Jan Oudenampsen
Informatie: www.wimgrandia.nl
Openbaring: www.zieikkomspoedig.nl
Daniel: www.detijdvanheteinde.nl
Thessalonicenzen: www.debazuinzalklinken.nl
Online bijbelstudies: YouTube
